Lãi suất tăng mạnh ở Mỹ, việc nền kinh tế Mỹ tương đối “khoẻ” so với các nền kinh tế lớn khác trên thế giới, và nhu cầu “hầm trú ấn” trước những cơn rúng động trên thị trường tài chính toàn cầu đã thúc đẩy giới đầu tư mua mạnh đồng USD.
Chỉ trong vòng 1 năm, chỉ số Dollar Index đo sức mạnh đồng USD so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt khác đã tăng 22%.
Giao dịch USD đang rất đông đúc
Theo hãng tin Reuters, một số nhà đầu tư đang lo giao dịch USD đã trở nên đông đúc quá mức, đặt ra khả năng có một cuộc tháo chạy nếu cơ sở cho việc nắm giữ tài sản này có sự thay đổi, hoặc trong trường hợp tất cả nhà đầu tư cùng tìm cách rút khỏi trạng thái USD một cách đồng loạt.
“Vị thế đặt cược vào đồng USD đang rất đông đúc. Nếu có một chất xúc tác nào đó, tỷ giá USD có thể đảo chiều, và đảo chiều rất mạnh mẽ”, ông Calvin Tse, trưởng bộ phận chiến lược vĩ mô toàn cầu của ngân hàng BNP Paribas, nhận định.
|
Diễn biến chỉ số Dollar Index từ đầu năm đến nay. |
Theo số liệu mà Reuters đưa ra, trong tuần kết thúc vào ngày 20/9, các nhà đầu cơ trên thị trường tiền tệ quốc tế nắm giữ lượng trạng thái ròng đầu cơ giá lên USD đạt 10,23 tỷ USD. Con số này thấp hơn mức đỉnh gần đây là gần 20 tỷ USD thiết lập hồi tháng 7, nhưng đánh dấu chuỗi thời gian dài thứ 3 kể từ năm 1999 trong đó các nhà giao dịch nắm giữ trạng thái ròng đầu cơ giá lên đối với USD. Tính đến tuần nói trên, giới đầu cơ đã có 62 tuần liên tiếp đặt cược ròng vào sự tăng giá của đồng bạc xanh.
Trong một cuộc khảo sát các nhà quản lý quỹ toàn cầu do ngân hàng Bank of America thực hiện trong tháng 9 này, 56% người tham gia coi đồng USD là “giao dịch đông đúc nhất”. Đây là tháng thứ ba liên tiếp USD giữ vị trí số 1 trong cuộc khảo sát của Bank of America.
Nhà đầu tư đã “nếm mùi” một cuộc đảo chiều chóng mặt của USD, khi chỉ số Dollar Index sụt gần 3% chỉ trong vòng 2 tuần bắt đầu vào giữa tháng 7. Ở thời điểm đó, một số nhà đầu tư tin rằng lạm phát ở Mỹ có thể đã qua đỉnh, mở đường cho Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dịch chuyển sang một lập trường chính sách tiền tệ bớt cứng rắn hơn.
Và rồi báo cáo lạm phát tháng 8 của Mỹ “nóng” hơn dự báo đã dập tắt những kỳ vọng về sự qua đỉnh của lạm phát và đẩy đồng USD tăng giá lên cao hơn. Trong bối cảnh đó, mối nguy từ sự đông đúc của giao dịch USD càng gia tăng - theo các nhà đầu tư.
“Rõ ràng, khi nhiều nhà đầu tư cùng đổ tiền vào một loại tài sản, nếu tình hình thay đổi, phản ứng sẽ diễn ra rất mạnh mẽ”, Giám đốc đầu tư Eric Leve của công ty quản lý tài sản Bailard nhận định. “Đồng USD có thể dễ dàng rớt giá 10-15% so với đồng Euro hoặc đồng Yên”.
Vào năm 2015 và 2009, hai lần gần đây nhất khi Dollar Index tăng hơn 20% trong vòng 1 năm, chỉ số này đều nối tiếp đợt tăng đó bằng một đợt giảm mạnh, tương ứng là 6,7% và 7,7%, chỉ trong vòng 2 tháng.
3 tiền đề khiến USD trượt giá
Sự đặt cược quá nhiều vào USD có thể làm gia tăng nguy cơ đảo chiều của tỷ giá đồng tiền này, nhưng một thay đổi lớn và căn bản là nhân tố cần thiết để dẫn tới một sự đảo chiều như vậy - nhiều nhà đầu tư nhận định.
Biến động lãi suất ở Mỹ giảm, giá năng lượng ở châu Âu “hạ nhiệt” và Trung Quốc từ bỏ chính sách Zero Covid là 3 tiền đề để đồng USD chuyển sang trạng thái thị trường đầu cơ giá xuống (bear market), đảo ngược thị trường đầu cơ giá lên (bull market) hiện nay - theo chiến lược gia Tse của BNP Paribas.
“Khi cả ba yếu tố đó cùng xuất hiện, đồng USD sẽ bị bán tháo. Nhưng tôi cho rằng điều đó sẽ không sớm xảy ra”, ông Tse nhận định.
Điều có thể khiến cho USD suy yếu là khả năng gia tăng kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái. Khả năng này hiện chưa được phản ánh vào tỷ giá USD...
Lãi suất ở Mỹ đang cao hơn nhiều so với ở nhiều nền kinh tế khác, nhưng hầu hết các ngân hàng trung ương lớn, bao gồm Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Anh (BOE), cũng đều đã tăng lãi suất để chống lạm phát. Nhờ đó, đà mất giá mạnh của đồng tiền các nền kinh tế này phần nào được hãm lại.
Bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy lạm phát ở Mỹ dịu đi cũng đều có thể làm sống lại kỳ vọng về Fed dịch chuyển sang mềm mỏng. Trong trường hợp đó, đồng USD sẽ mất đi một động lực tăng giá quan trọng.
Ngoài ra, theo nhà quản lý danh mục Jack McIntyre của công ty Brandywine Global, nếu triển vọng kinh tế Mỹ sụt giảm mạnh, đồng USD cũng có thể suy yếu. Hiện tại, chính sách tiền tệ thắt chặt quyết liệt của Fed đang làm gia tăng lo ngại rằng nền kinh tế Mỹ có thể rơi vào suy thoái trong năm tới.
Ba nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ, Trung Quốc và Eurozone đều đang sụt tốc và chỉ cần “một đòn giáng nhẹ trong năm tới cũng đủ đẩy kinh tế toàn cầu vào suy thoái”, Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định trong một báo cáo mới đây.
“Tôi cho rằng điều có thể khiến cho USD suy yếu là khả năng gia tăng kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái. Khả năng này hiện chưa được phản ánh vào tỷ giá USD”, ông McIntyre nhận định.
Tuy nhiên, trong lúc tỷ giá USD tiếp tục lập những đỉnh cao mới của 2 thập kỷ, việc chuẩn bị trạng thái cho sự sụt giảm của đồng tiền này có vẻ là điều mà nhiều nhà đầu tư chưa tính đến. “Chúng tôi đang chống lại sự tăng giá của USD một chút, nhưng việc này rất khó”, ông McIntyre phát biểu.