Ngày 17/4, ghi nhận tại dự án cầu Đồng Việt ở huyện Yên Dũng (Bắc Giang) liên quan đến Tập đoàn Thuận An có Chủ tịch và TGĐ vừa bị bắt cho thấy, cây cầu đã hoàn thành nhiều nhịp; phần trụ cầu nối liền tỉnh Hải Dương và Bắc Giang hầu hết đã hình thành, phần thân cầu thanh đang được thi công.
Tại hiện trường dự án, anh Nguyễn Văn N., một công nhân tham gia dự án cầu Đồng Việt cho biết, anh làm việc cho một công ty liên doanh với Tập đoàn Thuận An. Mặc dù lãnh đạo của Tập đoàn Thuận An đã bị bắt giam, nhưng công nhân của công ty liên doanh vẫn tiếp tục làm việc bình thường tại dự án cầu Đồng Việt.
Cầu Đồng Việt trong quá trình thi công. Ảnh chụp ngày 17/4/2024. Ảnh: Tuấn Vũ
Theo tìm hiểu của PV, dự án cầu Đồng Việt có nguồn vốn ngân sách tỉnh Bắc Giang và trái phiếu chính quyền địa phương. Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh Bắc Giang làm chủ đầu tư. Dự kiến, cầu Đồng Việt hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2024.
Cầu Đồng Việt có thiết kế, quy mô thuộc diện hiện đại nhất tỉnh Bắc Giang và các tỉnh trong khu vực. Điểm đầu của cầu (Km0+00) thuộc địa phận xã Cảnh Thụy (Yên Dũng) và đi qua Khu công nghiệp đô thị, dịch vụ Đức Giang, Khu công nghiệp đô thị, dịch vụ Đồng Phúc, vượt sông Thương (cách bến phà Đồng Việt khoảng 2,4 km về phía hạ lưu).
Cầu Đồng Việt khi hoàn thiện hứa hẹn sẽ thúc đẩy lưu thông hàng hóa, phát triển du lịch, tạo điều kiện thu hút các nhà đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp của tỉnh Bắc Giang. Cây cầu còn mở rộng kết nối giữa tỉnh Bắc Giang với Hải Dương và các tỉnh, thành phố trong khu vực.
Tuy nhiên, cơ quan chức năng từng chỉ rõ, dự án nghìn tỷ này không có trong quy hoạch phát triển giao thông vận tải tỉnh Bắc Giang đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 theo quyết định của UBND tỉnh; sau đó mới được bổ sung.
Dự án từng không có trong quy hoạch phát triển giao thông
Cụ thể, năm 2023, Thanh tra Bộ Xây dựng đã ban hành kết luận thanh tra liên quan việc tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng và thực hiện các quy hoạch đã được phê duyệt; hoạt động xây dựng và kinh doanh bất động sản tại địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Quá trình thanh tra cho thấy, từ tháng 3 - 4 /2023, đoàn thanh tra đã tiến hành kiểm tra trực tiếp tại UBND tỉnh Bắc Giang và các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan, trong đó tập trung vào việc quản lý Nhà nước về lĩnh vực xây dựng của địa phương này tại giai đoạn từ năm 2017 đến 2022.
Công trình cầu dây văng Đồng Việt nối tỉnh Bắc Giang với Hải Dương, Tập đoàn Thuận An là nhà thầu đảm nhận khối lượng công việc lớn nhất dự án với giá trị thi công gần 800 tỷ đồng trên tổng mức đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng.
Theo đó, có 7 dự án quy hoạch xây dựng và 14 dự án đầu tư xây dựng đã được thanh tra, trong đó có dự án xây dựng cầu Đồng Việt do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh Bắc Giang làm chủ đầu tư.
Những nhịp cầu tiếp tục thi công. Ảnh: Tuấn Vũ.
Kết quả thanh tra xác định, tại thời điểm lập, thẩm định và trình HĐND tỉnh Bắc Giang quyết định chủ trương đầu tư, dự án cầu Đồng Việt không có trong quy hoạch phát triển giao thông vận tải tỉnh Bắc Giang đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 theo quyết định của UBND tỉnh, là vi phạm quy định Luật Đầu tư công.
Sau đó, dự án đã được thêm vào kế hoạch phát triển của tỉnh Bắc Giang giai đoạn từ 2021 đến 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được Chính phủ phê duyệt vào năm 2022. Ngoài ra, việc tính toán chi phí tái lập rừng trong tổng mức đầu tư của dự án cũng không tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Công nhân nhộn nhịp trên công trường. Ảnh: Tuấn Vũ
Ngoài ra, trong quá trình thanh tra, Thanh tra Bộ Xây dựng đã phát hiện nhiều vi phạm trong công tác ký kết hợp đồng thi công xây dựng. Cụ thể, hợp đồng thi công Gói thầu số 7 , cầu Đồng Việt không đưa thông tin về giấy đăng ký kinh doanh của các bên tham gia ký kết hợp đồng, cũng như không xác định rõ thành viên đứng đầu liên danh theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, hợp đồng cũng không thống nhất mức thu hồi từng lần thanh toán theo quy định; không có sự thỏa thuận về số lần thanh toán, giai đoạn, thời điểm và điều kiện thanh toán.
Toàn cảnh cầu Đồng Việt nhìn từ trên cao.
Trong quá trình nghiệm thu và thanh toán khối lượng hoàn thành, cơ quan thanh tra đề xuất giảm trừ số tiền hơn 271 triệu đồng do phát hiện sai sót trong tính toán khối lượng công việc thực hiện. Cụ thể, có sự chênh lệch 218m3 trong việc cung cấp lớp cát gia cố xi măng 8% để xử lý nền đất yếu ở đầu cầu, cũng như 797m3 lớp vật liệu dạng hạt lòng mố đường đầu cầu so với bản vẽ thi công được phê duyệt.
Từ các vi phạm được phát hiện, Thanh tra Bộ Xây dựng đã đề nghị kiểm điểm, rút kinh nghiệm với 2 tập thể và 32 cá nhân thuộc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp tại tỉnh Bắc Giang.
Hầu hết các trụ cầu Đồng Việt đã hoàn thiện. Ảnh: Tuấn Vũ.
Vào ngày 15/4, cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ” xảy ra tại Công ty CP Tập đoàn Thuận An và các đơn vị, tổ chức có liên quan. Đồng thời, cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng đã khởi tố, bắt tạm giam Chủ tịch và Tổng giám đốc Tập đoàn Thuận An cùng nhiều cán bộ tỉnh Bắc Giang có liên quan.