Theo báo cáo của Phòng Cảnh sát kinh tế, sau một thời gian kiên trì theo dõi, phát hiện không gian mạng nổi lên một nhóm đối tượng thuộc "Hội giá đỗ Miền Nam" và "Hội làm giá đỗ" có những dấu hiệu vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, đơn vị đã kiểm tra đồng loạt 6 cơ sở sản xuất giá đỗ trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. Trong đó, có 2 cơ sở của đối tượng Lâm Văn Đạo, sinh năm 1990, trú ở Buôn Kô Tam, xã Ea Tu; 2 cơ sở của đối tượng Vũ Duy Tư, sinh năm 1991, trú tại Tổ dân phố 8, phường Tân Hoà; 1 cơ sở của Nguyễn Văn Quynh, sinh năm 1973, trú tại Tổ dân phố 6, P. Tân Hòa và 1 cơ sở của Nguyễn Văn Hảo, sinh năm 1988, trú tại Tổ dân phố 1, phường Tân Hòa.
Qua kiểm tra, đấu tranh khai thác, các đối tượng khai nhận: Trong quá trình sản xuất giá đỗ, ngoài việc sử dụng các nguyên liệu như hạt đỗ xanh, vôi cục, nước giếng, thì các đối tượng còn sử dụng thêm một loại chất lỏng không màu, mà nhóm này thường trao đổi tiếng lóng với nhau qua mạng là nước "kẹo". Nhưng đó thực chất là hoạt chất 6-Benzylaminopurine, không thuộc danh mục được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm và danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam. Vì đây là chất kích thích tăng trưởng tế bào (cytokinin), nếu đưa vào cơ thể sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người; hít hoặc tiếp xúc qua da lâu dài có thể làm thai nhẹ ký, não úng thủy và các dị tật bẩm sinh; ăn vào lượng lớn có thể gây tử vong.
Thế nhưng, nhóm này vẫn thường xuyên dùng nó để pha vào nước ngâm ủ làm giá đỗ, với mục đích làm cho rễ cây giá ngắn lại để tập trung dưỡng chất phát triển cho thân cây giá to, mập, tăng trọng lượng và có hình thức đẹp. Tỉ lệ các đối tượng pha trộn là 400ml nước "kẹo" tương ứng với 1000 lít nước giếng (đủ để tưới cho ra khoảng 2.000kg giá đỗ thành phẩm). Các đối tượng đều biết rõ thứ nước "kẹo" - hoạt chất 6-Benzylaminopurine này là Nhà nước quy định cấm sử dụng và khi đưa vào cơ thể sẽ gây nguy hại cho sức khỏe con người. Nhưng vì để tạo ra sản phẩm giá đỗ có hình thức đẹp, trọng lượng cao, tăng tối đa lợi nhuận, nên vẫn sử dụng. Mỗi lần sử dụng xong, thì các đối tượng đem giấu can chứa hoạt chất 6-Benzylaminopurine này vào nhà vệ sinh, góc kho xưởng, trong phòng ngủ, tầng hầm để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.
Khu vực các đối tượng dùng pha chế hoá chất để làm giá đỗ.
Quá trình kiểm tra, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện, thu giữ 20.357 kg giá đỗ mà nhóm này đã ngâm hoạt chất 6- Benzylaminopurine, với giá bán ra khoảng 400 triệu đồng. Kết quả điều tra làm rõ, trong năm 2024, nhóm này đã bán ra thị trường khoảng 2.900 tấn giá đỗ có ngâm hóa chất 6- Benzylaminopurine, trung bình mỗi ngày khoảng từ 8 đến 10 tấn. Riêng có 1 cơ sở sản xuất còn ký hợp đồng bán cho Bách Hóa Xanh từ 350 – 400kg giá đỗ/1ngày và trên bao bì gói thứ giá đỗ này, lại được các đối tượng dán lên những nhãn mác ghi rất kêu, nào là "Vì sức khỏe của mọi người", "không hóa chất", "không chất kích thích", "không chất bảo quản" để lừa dối người tiêu dùng.
Công an kiểm tra hiện trường vụ việc các đối tượng vi phạm.mp4
Trong 20.357 kg giá đỗ thu giữ lần này, có 7.934 kg thành phẩm; 12.423 kg đang trong quá trình sản xuất đã ngâm ủ hoạt chất 6-Benzylaminopurine và 37 can nhựa với 135 lít dung dịch lỏng, trong suốt là hoạt chất cấm trên. Nếu không bị phát hiện, thì với 135 lít dung dịch này, các đối tượng sẽ sản xuất và đưa ra thị trưởng khoảng 675 tấn giá thành phẩm với giá bán khoảng 18,7 tỷ đồng. Các đối tượng thường bán sỉ cho các đại lý ở chợ đầu mối Tân Hòa, thành phố Buôn Ma Thuột, sau đó được vận chuyển về các huyện, thị xã, thành phố để tiêu thụ.
Với những vi phạm đó, ngày 24/12/2024, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Đắk Lắk đã ra Quyết định khởi tố 4 vụ án, khởi tố bắt tạm giam 4 bị can Lâm Văn Đạo, Vũ Duy Tư, Nguyễn Văn Quynh, Nguyễn Văn Hảo về hành vi Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm theo Điều 317 Bộ luật Hình sự để tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật. Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk đang tiếp tục điều tra, mở rộng để xử lý toàn diện, triệt vụ án./.