Ngành kinh doanh chủ lực của TKV
Từ khi thành lập đến nay, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) tiền thân là Tổng công ty Than Việt Nam liên tục phát triển và đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Năm 1997, TKV khai thác được 11,3 triệu tấn than.
Năm 2007, sản lượng than của TKV đạt 42,2 triệu tấn. Đặc biệt, lĩnh vực khai thác than hầm lò có sự phát triển mạnh mẽ trên cơ sở không ngừng đổi mới và hiện đại hóa công nghệ tiên tiến, hiện đại. Các đơn vị sản xuất than đã tăng sản lượng than hầm lò từ 1,8 triệu tấn thời điểm năm 1994 (chiếm 25% tổng sản lượng than) lên 27 triệu tấn vào năm 2023 (chiếm 73% tổng sản lượng than).
Từ năm 2007 đến nay, sản lượng khai thác than của TKV duy trì ở mức 38 - 40 triệu tấn/năm. Giai đoạn 1994 - 2023, TKV đã khai thác được hơn 850 triệu tấn than. Tổng doanh thu than đã tăng từ gần 1.845 tỷ đồng (năm 1994) lên 168.000 tỷ đồng (năm 2023), tăng gấp 91 lần.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, sản lượng than nguyên khai sản xuất toàn tập đoàn đạt trên 37,6 triệu tấn, tiêu thụ 34,2 triệu tấn, trong đó tiêu thụ cho các hộ điện đạt 29,5 triệu tấn.
Ảnh: Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.
Lĩnh vực khoáng sản đã có sự phát triển vượt bậc, đặc biệt là 2 dự án alumin. Kể từ khi đi vào vận hành thương mại, dự án Tân Rai (tháng 10/2013), dự án Nhân Cơ (tháng 7/2017) đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra hướng phát triển cho một ngành công nghiệp hoàn toàn mới ở Việt Nam.
Tổng kim ngạch xuất khẩu alumin đạt bình quân 365 triệu USD/năm, chiếm 58% tổng kim ngạch xuất khẩu của TKV.
TKV chủ động sản xuất 1 loại hàng hóa đặc biệt
Bên cạnh lĩnh vực chủ chốt, tập đoàn còn chủ trương định hướng chiến lược phát triển kinh doanh đa ngành trên nền công nghiệp than.
Trong số đó, sản xuất điện được TKV xác định là một trong những lĩnh vực kinh doanh chính. Tổng Công ty Điện lực của TKV hiện có 5 nhà máy nhiệt điện, trong đó, Nhà máy nhiệt điện Cẩm Phả là tổ hợp sản xuất điện lớn nhất hiện nay của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.
Nhờ việc đẩy mạnh đầu tư phát triển các dự án điện, đến năm 2017, tổng công suất của các nhà máy điện của TKV đã đi vào hoạt động là 1.730 MW. Sản lượng điện sản xuất và tiêu thụ đã tăng xấp xỉ 14 lần, từ 720 triệu kWh năm 2006 lên trên 10 tỷ kWh năm 2023, doanh thu tăng 32 lần từ 432 tỷ đồng lên 14.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, để phục vụ cho sản xuất than - khoáng sản được chủ động, đáp ứng sản lượng ngày càng tăng cao theo nhu cầu của nền kinh tế, tập đoàn đã sớm đầu tư, hiện đại hóa các nhóm ngành phụ trợ như sản xuất vật liệu nổ công nghiệp và cơ khí.
Trong đó, cơ khí là ngành ra đời sớm, là nhóm ngành phụ trợ có nhiều đóng góp quan trọng nhất với ngành than - khoáng sản của TKV. Các đơn vị trong TKV đã chế tạo giá chống thuỷ lực và các thiết bị, phụ tùng phục vụ sản xuất than, khoáng sản, điện lực, sửa chữa và phục hồi các thiết bị phục vụ cho khai thác mỏ và các lĩnh vực SXKD khác với tổng doanh thu tăng từ hơn 1.000 tỷ đồng năm 2006 lên 3,3 nghìn tỷ đồng năm 2023.
Các kho chứa thuốc nổ đảm bảo quy định về khoảng cách an toàn, sẵn sàng phương án PCCC theo quy định. Ảnh: quangninh.gov.vn.
Vật liệu nổ công nghiệp là loại vật tư kỹ thuật đặc biệt, là hàng hoá kinh doanh có điều kiện, được Nhà nước quy định là mặt hàng hạn chế kinh doanh. Trong lĩnh vực sản xuất và cung ứng vật liệu nổ công nghiệp của tập đoàn thời gian qua cũng liên tục tăng và trở thành một trong những ngành có doanh thu tương đối lớn và hiệu quả cao.
Từ năm 2006 đến 2023, sản lượng sản xuất tăng gần 1,5 lần, từ 46.000 tấn lên 65.600 tấn và sản lượng cung ứng tăng 1,3 lần từ 76.000 tấn lên 102.000 tấn, tương ứng doanh thu tăng hơn 6 lần từ 1.200 tỷ đồng lên hơn 7.400 tỷ đồng.
" T ừ chỗ Tập đoàn và các đơn vị thành viên phải đi nhập mua, phụ thuộc vào bên ngoài cả về thời gian và chất lượng, đến nay, các đơn vị hoá chất mỏ của TKV đã hoàn toàn chủ động trong sản xuất.
Các chủng loại sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp được đa dạng hóa, vừa đảm bảo an toàn, vừa phù hợp với điều kiện sản xuất của các đơn vị trong toàn Tập đoàn, đồng thời vươn ra thị trường ngoài ngành như công nghiệp xi măng, sản xuất vật liệu xây dựng" - ông Vũ Văn Hải, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công ty Hoá chất mỏ Việt Bắc - MICCO khẳng định.
Công nhân Công ty Công nghiệp hóa chất mỏ Việt Bắc kiểm tra tỷ lệ pha trộn sản xuất thuốc nổ nhũ tương. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Hiệu quả sản xuất kinh doanh từ các lĩnh vực than và ngoài than cũng đã góp phần tăng doanh thu cho TKV. Giai đoạn 2014 - 2023, doanh thu toàn Tập đoàn TKV là 1,3 triệu tỷ đồng, tăng 677.000 tỷ đồng và tăng 109% so với giai đoạn 2004 - 2013. 9 tháng năm 2024, tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt trên 123.500 tỷ đồng.