Theo kết quả điều tra của Vụ Dự báo và Thống kê (NHNN), trong 6 tháng đầu năm 2024, các tổ chức tín dụng (TCTD) đã đáp ứng nhu cầu vay vốn tổng thể của khách hàng ở tỷ lệ cao hơn so với cùng kỳ năm trước. Để tạo điều kiện cho DN và người dân tiếp cận vốn tín dụng, trong 6 tháng đầu năm, các TCTD có xu hướng giữ nguyên hoặc nới lỏng chính sách tín dụng. Trong 6 tháng cuối năm, xu hướng nới lỏng ở một số lĩnh vực, trong đó có như cho vay mua nhà ở.
Trong thời gian gần đây, nhiều ngân hàng nỗ lực giải ngân bằng các gói vay với lãi suất ưu đãi. Ngoài mức lãi suất hấp dẫn, một số ngân hàng còn đưa ra chương trình như ân hạn nợ gốc trong một thời gian nhất định, giảm phí phạt trả trước,… Đặc biệt, các thủ tục cho vay mua nhà cũng được tối giản, nhằm thu hút khách hàng vay vốn.
Nhiều ngân hàng đang nỗ lực giải ngân bằng các gói vay với lãi suất ưu đãi
Khảo sát trên thị trường, lãi suất cho vay mua nhà được nhận định thấp nhất trong vòng 10 năm qua. Trong năm đầu tiên, mức lãi suất trung bình dao động từ 5-6%/năm. Từ năm thứ 2, mức lãi suất thả nổi được tính bằng lãi suất cơ sở cộng với biên độ lãi suất. Cụ thể, đối với nhóm ngân hàng thương mại, một số ngân hàng còn ưu đãi lãi suất dưới 5%/năm áp dụng cho 3-6 tháng đầu tiên. Nhóm ngân hàng quốc doanh cũng tung ra gói lãi suất cho vay mua nhà thấp, dao động khoảng 6%/năm, cố định 1-2 năm đầu tiên.
Bà Nguyễn Thị Thảo, Giám đốc chi nhánh Đại An, ngân hàng Sea Bank cho biết, khách hàng vay mua nhà nên chọn thời gian vay dài nhất, hiện ngân hàng đang áp dụng thời gian vay tối đa 35 năm để giảm áp lực trả nợ và có những ưu đãi lãi suất như 12 tháng đầu còn 5,5%. “Bên cạnh đó, khách hàng nên sử dụng gói ân hạn gốc lên đến 18 tháng, sau thời gian ưu đãi lãi suất sẽ dao động trong khoảng 10%, theo dõi trong các chu kỳ kinh doanh trong nhiều năm trở lại đây, mức lãi suất này rất tốt”, bà Thảo thông tin.
Theo FiinRatings, tăng trưởng tín dụng cho lĩnh vực kinh doanh bất động sản, bao gồm đầu tư trái phiếu doanh nghiệp bất động sản của các ngân hàng thương mại, có triển vọng hồi phục khi các vướng mắc về pháp lý dần được tháo gỡ. Các bộ luật mới cũng được kỳ vọng tạo điều kiện thuận lợi hơn. FiinRatings kỳ vọng, dư nợ ngân hàng cho vay kinh doanh bất động sản sẽ tăng 16% - 18% trong năm 2024.
Ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc khối tài chính ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi cho rằng, với những chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn trong lĩnh vực bất động sản của Chính phủ và các Bộ, ngành, rất nhiều dự án bất động sản đã được tháo gỡ. “Người dân đã quan tâm hơn đến bất động sản, nhất là bất động sản giá trị vừa tầm từ 2-5 tỷ đồng. Theo thống kê có đến 60% người dân quan tâm đến phân khúc này, tuy nhiên với thu nhập trung bình của người Việt Nam không phải ai cũng có số tiền đó, vì vậy rất cần đến kênh vay vốn ngân hàng”, ông Huy nhận định.
Lãi suất vay hạ nhiệt kỳ vọng sẽ giúp thị trường bất động sản tăng tốc nhanh. Tuy nhiên, tình hình giao dịch trên thị trường vẫn chưa có nhiều cải thiện, đa phần người mua đầu tư vẫn chỉ "dừng chân" ở trạng thái nghe ngóng, người mua nhu cầu thực cũng không nhiều. Báo cáo của batdongsan.com.vn cho hay, giao dịch nhà riêng, nhà phố và đất nền trong quý II/2024 không giữ được đà tích cực như đầu năm 2024. Theo một khảo sát của đơn vị này, giao dịch đất nền thành công chỉ 29%, giao dịch nhà riêng trong quý II chỉ có 18%.
Đáng chú ý, trong quý này thị trường vẫn đang thăm dò, người mua ưu tiên các yếu tố chắc chắn như phục vụ nhu cầu ở thực, pháp lý rõ ràng, có chính sách hỗ trợ tài tính tốt, bên cạnh đó là lợi suất cho thuê ổn định và tối ưu các loại chi phí. Ở giai đoạn này, chỉ có chung cư thu hút lượng quan tâm lớn và ghi nhận thanh khoản tốt nhất trong các loại hình bất động sản.
Việc giảm lãi suất khoản vay mới chỉ tác động một phần tới giao dịch trên thị trường bất động sản, hầu hết giao dịch sẽ đến từ các sản phẩm đáp ứng nhu cầu thực
Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn cho rằng, việc lãi suất ưu đãi trong thời gian ngắn chưa giúp người mua nhà có hứng thú với việc vay vốn ngân hàng để mua bất động sản. “Người đi vay tiền mua nhà thường có thời hạn từ 10 -15 thậm chí 20 năm, vì vậy ưu đãi lãi suất trong 1 - 2 năm đầu không chiếm tỷ trọng quá lớn trong tổng thời gian vay”, ông Quốc Anh nhìn nhận.
Lý giải việc người mua vẫn chưa mặn mà với bất động sản, dù lãi vay chạm "đáy", một số chuyên gia kinh tế đánh giá, việc giảm lãi suất khoản vay mới chỉ tác động một phần tới giao dịch trên thị trường. Hầu hết giao dịch sẽ đến từ các sản phẩm đáp ứng nhu cầu thực. Tuy nhiên, số lượng giao dịch này sẽ không đáng kể vì tâm lý mọi người đều vẫn trong trạng thái nghe ngóng.
Mặt khác, với nhóm nhà đầu tư, người mua nhà vay ngân hàng thời điểm từ năm 2022 đến đầu năm 2023 vẫn phải chịu mức lãi suất cao. Phía các ngân hàng sẽ hiếm khi đưa ra chính sách giảm lãi suất cho vay với nhóm khách hàng vay trước đó. Thế nên mới có tình trạng nhà đầu tư phải gánh mức lãi suất thả nổi lên tới 15% - 16%/năm. Đó là thực tế khiến nhiều người có nhu cầu vay hiện tại vẫn đang lo ngại.