Warren Buffett từ lâu đã ủng hộ chiến lược đầu tư giá trị. Những nguyên tắc đó đã giúp ông sở hữu khối tài sản khoảng 150 tỷ USD. Đây là cách đầu tư cần có tầm nhìn dài hạn, kiên nhẫn và tránh thực hiện các động thái rủi ro, dựa theo những triết lý mà Buffett học hỏi từ cuốn sách “The Intelligent Investor” của nhà kinh tế Benjamin Graham xuất bản vào năm 1949.
Vậy chính xác thì đầu tư giá trị là gì và chiến lược này được thực hiện như thế nào? Câu trả lời ngắn gọn là: mua một cổ phiếu đang được giao dịch thấp hơn giá trị nội tại của cổ phiếu đó, theo nhà đầu tư Guy Spier, một “đệ tử” tự xưng của Buffett.
Spier cho biết: “Nhiều người cho rằng cổ phiếu giá trị là cổ phiếu có giá rẻ theo một số thước đo khác quan, như tỷ số P/B hay P/E. P/B dưới 1 có nghĩa là cổ phiếu đó bị định giá thấp và cho thấy rằng nếu tài sản của công ty đó được bán thì chúng sẽ có giá trị cao hơn cổ phiếu công ty đó.”
Trong khi đó, tỷ số P/E thấp cho thấy giá cổ phiếu đó thấp hơn so với lợi nhuận của công ty. Giống nhiều cách khác, đầu tư giá trị là tìm ra giá trị của một cổ phiếu trong tương lai.
Tuy nhiên các nhà đầu tư giá trị cũng có cách tiếp cận ngược lại, nhắm đến các cổ phiếu mà họ cho rằng thị trường đang đánh giá thấp. Đây là lý do tại sao các nhà đầu tư giá trị phải “cực kỳ lý trí”, theo Spier. Ông cho biết, nhà đầu tư đó phải có khả năng “kiểm soát hành vi của chính mình”, trong khi phần còn lại của thị trường lại có hành động cảm tính hoặc giao dịch bởi các mục tiêu ngắn hạn.
Buffett đã cảnh báo về các hành động rủi ro hoặc “ghen tức” khi nhà đầu tư khác “làm tốt” và cũng cho biết ông tìm đến các công ty “được những người trung thực và có năng lực điều hành”.
Nắm giữ cổ phiếu đó trong khoảng thời gian “rất dài” là yếu tố quan trọng. Các nhà đầu tư giá trị cần đặt mục tiêu nắm giữ cổ phiếu cho đến khi chúng đạt được mức giá mà họ tính toán là thể hiện được giá trị nội tại của chúng. Quá trình này có thể mất nhiều năm.
Spier cho biết: “Điều quan trọng là mua một cổ phiếu với giá hợp lý rồi ‘để quên’ trong thời gian rất dài.”
Buffett đã nói rằng thời gian nắm giữ lý tưởng của ông là “mãi mãi”, dù các nhà đầu tư giá trị thường bán cổ phiếu khi giá đạt mức mà họ đánh giá là “hợp lý”.
Chiến lược nắm giữ dài hạn này yêu cầu các nhà đầu tư ít quan tâm đến những yếu tố ảnh hưởng đến thị trường trong ngắn hạn, ví dụ như xung đột hoặc các sự kiện chính trị.
Bill Nygren, một nhà đầu tư giá trị, đang quản lý Quỹ Oakmark 23 tỷ USD, cho biết việc ông Trump quay lại Nhà Trắng khó có thể tác động đến các cổ phiếu mà Oakmark sẽ mua trong quý này. Nygren sẽ xem xét các yếu tố như một ngành sẽ tăng trưởng bao nhiêu, dòng tiền của doanh nghiệp và cách doanh nghiệp triển khai dòng tiền đó trong khoảng thời gian 7 năm.
Nygren cho biết các yếu tố đó ảnh hưởng đến ước tính giá trị doanh nghiệp nhiều hơn là những thay đổi của thuế quan hay mức thuế trong thời gian tới.
Ví dụ về cổ phiếu giá trị và diễn biến trong chỉ số MSCI World Value bao gồm các công ty vốn hoá lớn và vừa từ 23 quốc gia: Các cổ phiếu lớn nhất của chỉ số này nằm trong các lĩnh vực bao gồm tài chính (JPMorgan và Bank of America) và y tế, như Johnson & Johnson và hãng dược phẩm AbbVie. “Thành viên” lớn thứ 2 của chỉ số là Berkshire Hathaway.
Sam Ziff, giám đốc đầu tư tại công ty đầu tư giá trị Oldfield Partners, đã chỉ ra 2 cổ phiếu thể hiện cho chiến lược đầu tư giá trị của ông trong 20 năm qua. Đầu tiên là Chubb. Trong quý III năm ngoái, tỷ lệ chi phí kết hợp trung bình (average combined ratio) của Chubb là 87,7%. Con số thấp hơn 100% thể hiện khả năng sinh lời tốt. Theo Ziff, một số công ty bảo hiểm theo đuổi mục tiêu về số tiền họ nhận được từ phí bảo hiểm và lo ngại về hậu quả sau này nhưng Chubb có mục tiêu dài hạn hơn.
Theo Morningstar, đầu tư giá trị sẽ hiệu quả hơn ở thị trường bên ngoài Mỹ khi mới bắt đầu, vì Phố Wall đang có định giá “đắt đỏ”.
Philip Straehl, giám đốc thị trường vốn và phân bổ tài sản của Morningstar tại Bắc Mỹ, đã chỉ ra các cơ hội từ cổ phiếu của các công ty xây dựng nhà ở Anh. Ông dự đoán các cổ phiếu này có thể tăng 50%. Ngoài ra, nhóm cổ phiếu tiềm năng khác là các nhà sản xuất ô tô châu Âu, nơi ông cho biết đang có "mức chiết khấu lớn".
Hầu hết các khoản đầu tư của Buffett thông qua Berkshire Hathaway đều nằm ở các công ty Mỹ, với Apple, American Express và Bank of America là những cổ phiếu có tỷ trọng lớn nhất.
Nhưng Berkshire cũng sở hữu cổ phần lớn trong các công ty bên ngoài Mỹ, chẳng hạn như các công ty thương mại Nhật Bản là Itochu, Mitsubishi, Mitsui và Sumitomo và Marubeni, với tổng giá trị hơn 20 tỷ USD. Trong bức thư gửi cổ đông năm 2023, Buffett cho biết ông thích các công ty này vì họ giữ lại tiền mặt để "xây dựng nhiều mảng kinh doanh”.
Trong khi đó, khoảng 56% trong số 337 triệu USD của Quỹ Aquamarine do Spier điều hành được đầu tư vào các cổ phiếu của Mỹ, bao gồm Mastercard, American Express và Berkshire Hathaway. Quỹ này cũng sở hữu các cổ phiếu toàn cầu, bao gồm Indian Energy Exchange và nhà sản xuất ô tô Trung Quốc BYD.
Cổ phiếu tăng trưởng thường là những cổ phiếu mà các nhà đầu tư nghĩ rằng sẽ tăng trưởng nhanh hơn phần còn lại của thị trường trong ngắn hạn. Các công ty công nghệ lớn nằm trong số các cổ phiếu tăng trưởng nổi tiếng nhất, với Apple, Nvidia và Microsoft là 3 cổ phiếu vốn hoá lớn nhất trong MSCI World Growth Index.
MSCI World Value Index đang có thành tích kém hơn thị trường trong thập kỷ qua. Trong 10 năm qua tính đến ngày 31/1/2025, MSCI World Value Index ghi nhận lợi nhuận hàng năm là 8,26%, trong khi MSCI World Growth Index có lợi nhuận 13,56% trong cùng kỳ. Tuy nhiên, trong hơn 50 năm, MSCI World Value có tỷ suất sinh lời cao hơn khoảng 1 điểm phần trăm so với nhóm tăng trưởng.
Sự khác biệt giữa nhóm giá trị và tăng trưởng không phải lúc nào cũng rõ ràng. Nygren cho biết, các nhà quản lý quỹ sẵn sàng mua hầu hết mọi cổ phiếu nếu giá phù hợp.
Lời khuyên của Spier là hãy cẩn thận với "bẫy giá trị". Ông chỉ ra, có nhiều cổ phiếu trông có vẻ rẻ, nhưng có thể có một lý do ẩn giấu đằng sau. Quỹ Aquamarine sở hữu cổ phiếu của Seritage, một quỹ đầu tư bất động sản (REIT) được tách ra từ nhà bán lẻ Sears vào năm 2015. Ông mua cổ phiếu này vì nghĩ rằng các bất động sản này có giá trị rất lớn, nhưng lãi suất tăng và xu hướng mua sắm online đã khiến khoản đầu tư này thất bại.
Spier hiện đánh giá cao hãng xếp hạng tín dụng của Ấn Độ, Care Ratings, vì tiềm năng cạnh tranh với các công ty lớn của Mỹ như Moody’s trong 5 đến 20 năm tới. Ông cho biết hệ thống tài chính và nền kinh tế toàn cầu sẽ thay đổi và được tái cân bằng, ví dụ nền kinh tế lớn nhất nói tiếng Anh không phải là Mỹ mà là Ấn Độ.
Tham khảo CNBC