Thống kê cho thấy có trên 5.500 cửa hàng đóng cửa, tập trung vào các mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ da dụng - Ảnh minh họa
Theo ông Dương, thực hiện tháng cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, các địa phương, các lực lượng chức năng trên cả nước đã đồng loạt triển khai kiểm tra, kiểm soát. Theo báo cáo của các địa phương ghi nhận hiện tượng nhiều cửa hàng, hộ kinh doanh trên các tuyến phố, chợ truyền thống đóng cửa hàng. Thống kê cho thấy có trên 5.500 cửa hàng đóng cửa, tập trung vào các mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ da dụng.
Ông Dương cho biết, qua nắm bắt, có 5 nguyên nhân chính.
Thứ nhất là do hoạt động kinh doanh không đạt được như mục tiêu mong muốn. Kinh doanh theo mô hình truyền thống không còn hiệu quả trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử.
Thứ 2 là tâm lý lo ngại sau đợt cao điểm khi các lực lượng chức năng rất quyết tâm ngăn chặn đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Một số hộ kinh doanh chưa đáp ứng được điều kiện pháp lý theo quy định về thủ tục, hóa đơn...
Thứ 3 là một phần tác động từ việc tính thuế cũng khiến nhiều cửa hàng, cửa hiệu quyết định đóng cửa kinh doanh trong thời gian này.
Thứ 4 là qua đánh giá của lực lượng chức năng, một số hộ kinh doanh đã chậm trễ trong việc thay đổi mô hình kinh doanh, chưa chú trọng hoặc không chú trọng thương mại điện tử cũng như cải thiện chất lượng dịch vụ hoặc đa dạng hóa sản phẩm phù hợp với xu thế. Một điều kiện nữa liên quan đến thời vụ khi một số cửa hàng sửa chữa hoặc chuyển về điểm kinh doanh mới.
Thông tin thêm tại họp báo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, không chỉ riêng lực lượng quản lý thị trường mà đợt cao điểm phòng chống hàng gian, hàng giả, hàng lậu, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ đã thu hút tất cả các lực lượng ra quân. Thời gian thực hiện đợt cao điểm là từ 15/5 đến 15/6.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, đợt ra quân này đã có tác động rất lớn đến việc tạo niềm tin trở lại với người tiêu dùng. Thứ trưởng cho biết có một số ý kiến quan ngại nếu tập trung mạnh và thông tin truyền thông không đầy đủ thì người dân có thể là hiểu sai là đi đâu cũng gặp hàng gian, hàng giả. Quan điểm của Bộ Công Thương sau đợt cao điểm này là tạo niềm tin cho người tiêu dùng, đồng thời, tạo niềm tin cho các nhà sản xuất kinh doanh tự tin sản xuất kinh doanh, tạo ra hàng hoá chất lượng cao, tạo động lực đẩy lùi hàng gian, hàng giả.
Truy vết nguồn gốc hàng hóa nhờ định danh người bán
Tại họp báo, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) khẳng định, không phải mọi thứ trên sàn thương mại điện tử đều là giả. Thời gian qua, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với các sàn thương mại điện tử rà soát gỡ bỏ nhiều mặt hàng giả, hàng nhái, vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ. Trong 6 tháng đầu năm 2025, đã yêu cầu các sàn gỡ bỏ hơn 33.000 sản phẩm cũng như xử lý hơn 11.000 gian hàng vi phạm.
Theo ông Ninh, trong Luật Thương mại điện tử mới, dự kiến sẽ đưa vào rất nhiều quy định để bảo vệ người tiêu dùng, trong đó đáng chú ý là việc định danh người bán giúp truy vết nguồn gốc.
"Thời gian qua, trên các sàn thương mại điện tử, khi các cửa hàng online bị phát hiện vi phạm thì họ sẽ đóng cửa để mở cửa hàng khác. Tuy nhiên, với việc định danh người bán thì chúng ta sẽ biết được người đó là ai, từ đó tạo thuận lợi cho công tác bảo vệ người tiêu dùng, truy suất nguồn gốc cũng như truy thu thuế nếu có liên quan", ông Ninh cho biết.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ triển khai 4 giải pháp để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ: Hoàn thiện thể chế; tăng cường áp dụng công nghệ mới như AI, blockchain… giúp truy xuất nguồn gốc hàng hoá, rà soát hàng giả, hàng nhái; tăng cường tuyên truyền để người dân phân biệt hàng giả, hàng nhái trên môi trường mạng; tăng cường hợp tác song phương, đa phương để giải quyết tranh chấp, xử lý những đơn vị không có pháp nhân tại Việt Nam. Ngoài ra, sự phối hợp các cơ quan, bộ ngành để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái từ gốc, từ nơi sản xuất, từ nguồn phân phối cũng đóng vai trò quan trọng.
Thông tin thêm, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng khi có thông tin phản ánh, các chủ sàn thương mại điện tử phải có trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý thị trường để xử lý ngay. Cách thức xử lý phải được thực hiện nhanh chóng, có thể là gỡ bỏ, thậm chí trục xuất ra khỏi sàn, không để tình trạng "ve sầu thoát xác" để quay lại sàn.