Tờ Global Times (Trung Quốc) đưa tin, theo một báo cáo vào ngày 8/6, Tuyến đường sắt Trung Quốc – Lào, một dự án cơ sở hạ tầng quan trọng trong Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc, đang tăng cường đáng kể hợp tác thương mại giữa Trung Quốc và Đông Nam Á, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tàu chở hàng quốc tế "Lancang - Mekong Express" trên tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào. Ảnh: China Railway Kunming Group Co
Năng lực vận chuyển tăng lên
Theo báo cáo được đăng trên tài khoản WeChat chính thức của Tập đoàn Đường sắt Nhà nước Trung Quốc (China Railway), trong số rất nhiều sản phẩm nông nghiệp Đông Nam Á, xuất khẩu sầu riêng của Thái Lan sang Trung Quốc đã tăng trưởng ổn định nhờ Tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào. Tính đến thời điểm này của năm 2025, lượng nhập khẩu sầu riêng Thái Lan và các loại trái cây nhiệt đới khác qua cửa khẩu biên giới Mohan ở tỉnh Vân Nam, phía Tây Nam Trung Quốc đã tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các chuyên gia cho rằng sự gia tăng đáng kể các sản phẩm nông nghiệp, bao gồm cả sầu riêng Thái Lan, vào thị trường Trung Quốc là do năng lực vận chuyển tăng lên của Tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào và hiệu quả thông quan được cải thiện tại biên giới.
Theo báo cáo, kể từ khi các chuyến tàu hàng bắt đầu hoạt động vào tháng 1/2022, chi phí vận chuyển trái cây Đông Nam Á đã giảm 60% so với vận chuyển đường bộ truyền thống, trong khi giá bán lẻ trung bình trên thị trường nội địa Trung Quốc đã giảm 30%.
Xu Liping - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc - nói với Global Times rằng, các sáng kiến như Tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào và các dự án giao thông khu vực khác đang tạo điều kiện thuận lợi cho dòng chảy thương mại thông suốt hơn, giảm chi phí vận chuyển và tăng cường khả năng tiếp cận thị trường.
Theo chuyên gia này, những tiến bộ đó dự kiến sẽ mang lại lợi ích cho các nhà xuất khẩu Thái Lan bằng cách cung cấp các giải pháp hậu cần hiệu quả hơn và rút ngắn thời gian đưa hàng hóa dễ hỏng như rau quả ra thị trường.
Chi phí hậu cần giảm cũng mang lại lợi ích cho người tiêu dùng Trung Quốc. "Một tháng trước, một hộp tiêu chuẩn 16 kg sầu riêng [được mệnh danh là “vua của các loại trái cây”] như Golden Pillow [một loại sầu riêng của Thái Lan] có giá từ 1.100 đến 1.200 nhân dân tệ [RMB, tương đương 4 – 4,3 triệu VNĐ], nhưng bây giờ chỉ còn 730 - 780 RMB [2,6 – 2,8 triệu VNĐ]. Giá đã giảm mạnh", người bán trái cây họ Vương tại chợ bán buôn Xinfadi - một chợ nông sản tươi sống lớn ở Bắc Kinh - chia sẻ với Global Times.
Các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao của Thái Lan - đặc biệt là sầu riêng, măng cụt và nhãn - rất được ưa chuộng ở Trung Quốc, trong khi gạo Thái Lan cũng có sự hiện diện mạnh mẽ.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Thái Lan
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất và là một trong những nguồn đầu tư quan trọng nhất của Thái Lan. Thị trường rộng lớn của Trung Quốc hấp thụ một lượng lớn sầu riêng và các sản phẩm nông nghiệp khác của Thái Lan. Tân Hoa Xã đưa tin, theo số liệu do Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố hồi tháng 1/2025, thương mại song phương đạt 133,98 tỷ USD vào năm 2024, tăng 6,1% so với cùng kỳ năm trước.
Tờ Bangkok Post đưa tin, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Pichai Naripthaphan cho biết vào ngày 7/6 rằng Thái Lan đang tăng cường nỗ lực mở rộng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc, trong đó sắn và gạo được xác định là những ưu tiên chính.
Dựa trên tăng trưởng thương mại song phương mạnh mẽ và nhu cầu ngày càng tăng của Trung Quốc đối với các sản phẩm của Thái Lan, chẳng hạn như gạo, sắn và sầu riêng, các nhà chức trách Thái Lan đang thúc đẩy thâm nhập sâu hơn vào thị trường Trung Quốc, theo Bangkok Post.
Chuyên gia Xu cho biết, những nỗ lực mở rộng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc của Thái Lan phù hợp với các mục tiêu rộng hơn của BRI, nhằm tăng cường kết nối khu vực và hợp tác kinh tế; đồng thời nói thêm rằng cả hai nước kỳ vọng sẽ thấy được lợi ích chung.
"Đối với Thái Lan, việc tăng xuất khẩu sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo cơ hội việc làm trong lĩnh vực nông nghiệp. Đối với Trung Quốc, việc Thái Lan cung cấp các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao sẽ đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng và hỗ trợ xu hướng nâng cấp tiêu dùng đang diễn ra [tại Trung Quốc]", Xu nói.
Sầu riêng Golden Pillow của Thái Lan được bán tại một siêu thị ở Bắc Kinh, Trung Quốc, vào ngày 16/6/2024. Ảnh: SCMP
Kết nối hạ tầng được cải thiện
Động thái thúc đẩy mở rộng xuất khẩu nông sản diễn ra vào thời điểm kết nối cơ sở hạ tầng giữa Thái Lan và Trung Quốc đang được cải thiện.
Theo Tân Hoa Xã, Tuyến đường sắt cao tốc Trung Quốc - Thái Lan - một dự án cơ sở hạ tầng quan trọng khác trong BRI - dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2030, cung cấp dịch vụ một cửa cho hoạt động vận chuyển hàng hóa.
Dự án mang tính bước ngoặt này, cùng với dịch vụ tàu hàng Lancang - Mekong Express trên Tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào, cung cấp một mô hình hợp tác giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á theo khuôn khổ BRI, và sẽ truyền sức sống mới vào sự phát triển kinh tế và xã hội của Thái Lan cũng như kết nối khu vực, Xu nói thêm.
Chuyên gia Xu cũng nhấn mạnh đến sự hợp tác khu vực rộng lớn hơn thông qua Hiệp định Thương mại Tự do Trung Quốc - ASEAN (ACFTA) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), mô tả đây là những cửa ngõ để các doanh nghiệp Đông Nam Á tiếp cận thị trường Trung Quốc hiệu quả hơn trong khi thúc đẩy chuyển giao công nghệ và đầu tư xuyên biên giới.
Theo Global Times