Ngày 5/6, Elon Musk cho biết SpaceX sẽ ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon "ngay lập tức" sau khi Tổng thống Donald Trump đe dọa hủy bỏ các hợp đồng liên bang với các công ty của Musk. Động thái này đánh dấu sự leo thang đáng kể trong cuộc tranh cãi gay gắt giữa hai cựu đồng minh.
"Con rồng" của trái đất
Dragon là tàu vũ trụ vận tải thương mại do Space Exploration Technologies (SpaceX) có trụ sở tại California phát triển. Đây là tàu vũ trụ duy nhất của Hoa Kỳ có khả năng vận chuyển phi hành gia và hàng hóa quan trọng đến và đi từ Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).
Vào tháng 3/2025, tàu đã đưa các phi hành gia NASA Butch Wilmore và Sunita Williams trở về trái đất sau khi tàu Starliner của Boeing bỏ họ lại. Chỉ trong tháng trước, vào ngày 22/4, một tàu Dragon khác đã chuyển 3 tấn vật tư, thí nghiệm và thiết bị đến ISS.
Hiện tại, vẫn còn bảy phi hành gia trên trạm, bao gồm ba người Mỹ và chỉ huy người Nga Aleksey Ovchinin. Động thái của Musk làm dấy lên câu hỏi về việc các sứ mệnh trong tương lai có thể bị ảnh hưởng như thế nào nếu tàu vũ trụ Dragon bị loại bỏ.
Trong khi đó, thư ký báo chí của NASA Bethany Stevens đã tái khẳng định cam kết của cơ quan này đối với chương trình nghị sự về không gian của Tổng thống để đáp lại thông báo của Musk.
Theo hợp đồng trị giá khoảng 5 tỷ USD, Dragon là tàu vũ trụ duy nhất tại Hoa Kỳ có khả năng chở các phi hành gia đến và đi từ Trạm vũ trụ quốc tế. Yếu tố này khiến công ty của Musk trở thành một yếu tố quan trọng của chương trình vũ trụ Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, vài giờ sau, ông Musk có biểu hiện muốn thay đổi quyết định. Trả lời một người theo dõi trên X thúc giục ông và Trump "bình tĩnh lại và lùi lại một bước trong vài ngày", Musk viết: "Lời khuyên hay. Được thôi, chúng tôi sẽ không ngừng hoạt động Dragon".
Thay đổi cuộc chơi của NASA
SpaceX Dragon bao gồm một khoang đạn đạo hình chuông, một nắp hình nón mũi và một thân được trang bị hai mảng năng lượng mặt trời. Tàu vũ trụ Dragon cao 6,1m có đường kính 3,7m.
Dragon được chia thành ba phần riêng biệt. Phần chịu áp suất, thường được gọi là khoang, được thiết kế để chở người hoặc hàng hóa vào không gian. Bên ngoài khoang được lót bằng tấm chắn nhiệt PICA-X tiên tiến của Dragon được thiết kế để bảo vệ thiết bị và phi hành đoàn khỏi sức nóng dữ dội trong quá trình tái nhập.
Thân tàu vũ trụ chứa hàng hóa và các mảng năng lượng mặt trời. Khoang chứa sẽ gắn chặt với Dragon cho đến vài phút trước khi tái nhập. Cùng với khoang chứa, tàu vũ trụ Dragon có tổng khối lượng tải trọng phóng là 25 mét khối. Đặc biệt, nó có thể mang tới 6.000kg hàng hóa.
Vỏ tàu vũ trụ có thể phục hồi và có thể sử dụng cho nhiều nhiệm vụ. Vỏ tàu được bảo vệ khỏi nhiệt thông qua tấm chắn nhiệt cacbon thấm phenolic (PICA) và vật liệu phá hủy độc quyền của SpaceX (SPAM) ở vỏ sau. Vật liệu PICA cũng cung cấp khả năng bảo vệ trong quá trình tái nhập vào khí quyển Trái Đất ở vận tốc cao (ở 3,5Gs).
Theo Reuters, chi phí trung bình cho một nhiệm vụ Dragon dao động trong khoảng từ 100 triệu đến 150 triệu USD.
Tàu vũ trụ Dragon duy trì khả năng độc đáo là có thể sắp xếp theo nhiều cấu hình, tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Nó có thể được chuyển đổi để chở hàng hóa, con người hoặc biến thành "DragonLab". Các cấu hình cho phép tàu được tối ưu hóa cho nhiều tình huống khác nhau. Tính hai mặt của tàu khiến nó trở nên lý tưởng cho nhiều nhiệm vụ ngoài không gian dự kiến sẽ tiếp tục trong tương lai.
SpaceX đảm bảo Dragon sẽ có thể hỗ trợ các công nghệ tiên tiến nhất thế giới. DragonLab cung cấp một nền tảng phù hợp để thực hiện các thí nghiệm trong môi trường vi trọng lực. Độc lập với trạm vũ trụ, DragonLab sẽ có thể thực hiện các thí nghiệm rủi ro hơn mà không ảnh hưởng đến ISS trị giá hàng tỷ USD.
Ngoài việc xóa bỏ sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào Nga để đưa các phi hành gia của mình vào không gian, vụ phóng SpaceX còn có ý nghĩa quan trọng vì một lý do khác - chi phí. Một cuộc kiểm toán của NASA được thực hiện vào năm 2019 đã phát hiện ra rằng giá cho mỗi chỗ ngồi do SpaceX đưa ra nói riêng có hiệu quả về mặt chi phí hơn đáng kể so với các chương trình trước đó và thậm chí cả Soyuz.
Theo IE, CNN, SpaceX