Theo các nguồn thạo tin, Ủy ban châu Âu (EC) sẽ chính thức đề xuất vào ngày 17/6 một quy định cấm nhập khẩu khí đốt qua đường ống và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) có nguồn gốc trực tiếp hoặc gián tiếp từ Nga. Động thái này là một phần trong chiến lược dài hạn của EU nhằm chấm dứt sự phụ thuộc vào năng lượng Nga, đặc biệt sau khi xung đột tại Ukraine nổ ra vào năm 2022.
Khác với các biện pháp trừng phạt cần sự đồng thuận tuyệt đối - điều khó đạt được do Hungary và Slovakia vẫn phụ thuộc vào khí đốt Nga - đề xuất mới sẽ đưa ra dựa trên các chính sách thương mại và năng lượng chung của EU. Điều này cho phép văn bản được thông qua bằng hình thức biểu quyết theo đa số, đủ điều kiện giữa các quốc gia thành viên và sự ủng hộ của đa số trong Nghị viện châu Âu.
Nếu được thông qua, quy định sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Các hợp đồng ngắn hạn được ký trước ngày 17/6/2025 sẽ được phép tiếp tục trong một năm. Còn với các hợp đồng dài hạn ký trước thời điểm này, việc cung cấp khí đốt từ Nga sẽ bị cấm hoàn toàn từ đầu năm 2028. Ngoài ra, các công ty Nga cũng sẽ không được phép sử dụng các dịch vụ tại các cảng LNG của EU.
Trong thời gian qua, các công ty năng lượng châu Âu đã theo sát diễn biến chính sách này và đẩy mạnh tìm kiếm nguồn cung thay thế từ Mỹ và các nước Trung Đông. Mặc dù lượng khí đốt từ Nga sang châu Âu đã giảm mạnh sau mâu thuẫn Ukraine, Nga vẫn “gửi” một phần nguồn cung thông qua đường ống qua Thổ Nhĩ Kỳ và các chuyến tàu chở LNG.
EC đã nhiều lần cảnh báo các nước thành viên rằng Điện Kremlin đang “vũ khí hóa” năng lượng. Để ngăn chặn việc lách luật, các nhà nhập khẩu cũng sẽ phải khai báo chi tiết hơn về nguồn gốc khí đốt và thời hạn hợp đồng với cơ quan hải quan EU.
Các quốc gia thành viên sẽ có thời hạn đến ngày 1/3/2026 để trình kế hoạch cụ thể nhằm đa dạng hóa nguồn cung năng lượng, giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga. Những biện pháp tương tự cũng sẽ được mở rộng sang lĩnh vực nhập khẩu dầu mỏ, hiện đã nằm trong khuôn khổ các lệnh trừng phạt của EU.
Tổng hợp