Tôi có thể tự tháo dỡ phần tường bao sai phạm trên phần đất của nhà mình không?
L uật sư Nguyễn Ngọc Hùng- Trưởng Văn Phòng Luật Kết Nối trả lời:
Trước khi có bản án theo quy định pháp luật xác định phần diện tích đất tranh chấp mà các bên xây tường bao thuộc về ai thì tài sản tường rào đã hình thành, thuộc sở hữu của người khác. Nhiều người cứ nhầm lẫn, tự cho mình quyền phán quyết đất của ai, rồi tự cho mình quyền tháo dỡ công trình sai phạm mà không tìm hiểu kĩ quy định pháp luật liên quan, để rồi khi bị khởi tố mới hối hận về hành vi của mình.
Theo quy định tại Điều 178 Bộ Luật hình sự 2015 về Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản thì người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 20 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Pháp luật không cho phép bất kì hành vi tự ý, tùy tiện, tự cho mình quyền tháo dỡ, xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người khác trái pháp luật. Nếu bạn có hành vi xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản, làm ảnh hưởng, mất đi giá trị, thiệt hại về tài sản của được pháp luật bảo vệ, hành vi với lỗi cố ý, có chủ đích rõ ràng và giá trị tài sản thiệt hại trên 2 triệu đồng hoàn toàn đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại tài sản.
Theo Khoản 5 Điều 26 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất được Nhà nước bảo hộ khi người khác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp về đất đai của mình. Gia đình bạn có thể làm đơn gửi chính quyền địa phương (UBND cấp xã, phường) yêu cầu giải quyết hành vi lấn chiếm theo Điều 235 Luật Đất đai 2024.
Nếu người lấn chiếm không tự nguyện tháo dỡ, bạn có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu họ trả lại đất và buộc tháo dỡ công trình vi phạm theo trình tự tố tụng và thi hành án.
Mặc dù có thể chứng minh rõ ràng về hành vi xây dựng trái pháp luật của người khác, nhưng tất cả các hành vi pháp lý, cưỡng chế, thi hành án cũng phải tuân thủ đầy đủ trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định của pháp luật.