Khám phá độc nhất tại Drumanagh
Trong chiến dịch khai quật mùa hè năm 2025, khu vực pháo đài Drumanagh (County Dublin), công trình phòng thủ thời Kỷ Đồ Đồng – Đồ Sắt, lần đầu tiên hé lộ một chiếc bình La Mã nguyên vẹn, theo xác nhận của nhà khảo cổ và cán bộ di sản bà Christine Baker.
Bà cho biết: “Chúng tôi nghẹt thở vì sự phấn khích khi nhìn thấy nó” .
Chiếc bình sứ này được đưa về Bảo tàng Quốc gia Ireland để bảo tồn và nghiên cứu thêm.
Cần hiểu thêm về pháo đài Drumanagh
Khu vực rộng khoảng 18 hecta, với 3 lớp gò đất và rãnh chống đỡ, nằm trên mỏm đá hướng biển, từng được khai quật từ năm 2018 đến nay.
Thông qua dự án "Digging Drumanagh", Hội đồng Quận Fingal đã thu thập phong phú hiện vật kim loại, thủy tinh, gốm sứ và lương thực nhập khẩu từ Tây Ban Nha, vùng Gaul và Anh La Mã
Trong các vụ khai quật trước đó, giới khảo cổ đã phát hiện dầu oliu, lúa miến (spelt), một quả sung cháy khét – niên đại khoảng 2.000 năm – và nhiều đồ gốm Dressel 20 xuất xứ từ xứ Baetica (Tây Ban Nha).
Chiếc bình gốm khai quật vẫn giữ nguyên hình dạng đầy đủ, nằm bên trong rãnh khai quật cùng các mảnh đồ cổ khác, nổi bật nhờ tình trạng còn nguyên vẹn – một phát hiện đầu tiên tại Ireland.
Mạng lưới giao thương cổ đại
Mặc dù La Mã không chiếm đóng Ireland, nhưng qua vị trí chiến lược bên bờ Biển Ireland, Drumanagh rõ ràng từng là trung tâm buôn bán La Mã–Ireland thời Cổ đại. Người Ireland đã đổi vàng, chó săn hay thậm chí nô lệ để nhận về rượu, gốm sứ, thủy tinh và thực phẩm xa xỉ.
Các nhà khảo cổ vẫn băn khoăn về vai trò thật sự của Drumanagh: là cứ điểm quân sự của La Mã, hay chỉ là khu chợ thương mại. Dù vậy, những hiện vật như bình La Mã nguyên vẹn này tiếp tục củng cố giả thuyết về hoạt động giao thương đa chiều ở đây .
Đưa di vật ra ánh sáng
Tất cả hiện vật, gồm chiếc bình La Mã và quả sung cháy còn sót lại, hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Ireland để phục vụ công tác nghiên cứu và tham quan.