Chuỗi bán lẻ nội thất giá rẻ At Home vừa bất ngờ đệ đơn xin phá sản theo Chương 11 Luật Phá sản Mỹ, kết thúc một chặng đường phát triển tưởng như đầy triển vọng. Từng được xem là “IKEA phiên bản Mỹ” – với mô hình tự phục vụ, giá rẻ, diện tích lớn – At Home phát triển hơn 260 cửa hàng trên toàn quốc, song chỉ trong vòng vài năm đã rơi vào khủng hoảng tài chính không lối thoát. Một trong những “cú đánh chí mạng” khiến chuỗi này gục ngã chính là thuế quan thương mại.
Theo hồ sơ gửi lên Tòa án Phá sản Mỹ tại Wilmington, Delaware, At Home cho biết công ty cần tái cơ cấu khoản nợ gần 2 tỷ USD. Doanh số bán hàng đã giảm mạnh, phần lớn do chính sách thuế mới của ông Donald Trump khiến tình hình trở nên bấp bênh.
“Các mức thuế mới cùng sự bất định trong các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung đã gia tăng áp lực tài chính, buộc công ty phải nhanh chóng tìm kiếm một giải pháp toàn diện”, Giám đốc Tài chính Jeremy Aguilar cho biết.
Phía At Home thông báo sẽ tiếp tục hoạt động trong thời gian tái cấu trúc, duy trì bán hàng cả tại cửa hàng lẫn trên nền tảng trực tuyến. Các chủ nợ hiện tại đã cam kết cung cấp khoản tài trợ 600 triệu USD để duy trì hoạt động trong quá trình phá sản.
Thành lập vào năm 1979 với tên gọi ban đầu là Garden Ridge, At Home tái định vị thương hiệu vào năm 2014 với tham vọng trở thành chuỗi bán lẻ đồ nội thất và trang trí nhà cửa giá rẻ lớn nhất nước Mỹ. Mô hình của hãng dựa trên việc cắt giảm chi phí trung gian, bán hàng tại các cửa hàng cực lớn (trung bình 10.000m²), bày sẵn hàng hóa để khách chọn lựa.
Tăng trưởng của At Home tăng vọt trong giai đoạn 2017–2020, đặc biệt là thời kỳ đại dịch COVID-19 khi người tiêu dùng ở nhà nhiều hơn, chú trọng không gian sống và chi tiêu nhiều hơn cho nội thất. Tuy nhiên, kể từ năm 2021, xu hướng tiêu dùng thay đổi. Chi phí vận hành tăng cao do lạm phát, lãi suất leo thang và đặc biệt là ảnh hưởng từ cuộc chiến thuế quan Mỹ - Trung khiến mô hình chi phí thấp của At Home bắt đầu nảy sinh vấn đề.
Để giữ giá rẻ, At Home phụ thuộc phần lớn vào nguồn hàng nhập khẩu từ Trung Quốc – nơi cung cấp từ đồ nội thất, gối, thảm, tranh treo tường đến đồ trang trí nhỏ. Theo hồ sơ tòa án, hơn 70% sản phẩm của At Home có nguồn gốc Trung Quốc.
Khi chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump khởi xướng cuộc chiến thương mại với Trung Quốc từ năm 2018, hàng loạt thuế quan bổ sung đã được áp lên hàng nhập khẩu từ quốc gia này. Nhiều mặt hàng của At Home phải chịu mức thuế lên tới 25%.
Kể cả dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, phần lớn các sắc thuế này vẫn được duy trì hoặc tái áp đặt. Điều đó đồng nghĩa với việc chi phí nhập khẩu của At Home tăng mạnh, trong khi chuỗi này không thể dễ dàng tăng giá sản phẩm bởi định vị thương hiệu giá rẻ là yếu tố sống còn để thu hút khách.
Đứng giữa lựa chọn: hoặc nâng giá và đánh mất khách hàng, hoặc gồng lỗ để giữ thị phần – At Home đã chọn cách thứ hai. Điều này khiến hãng nhanh chóng kiệt quệ về tài chính.
Không chỉ bị đánh thuế cao, At Home còn phải đối mặt với chuỗi cung ứng bị đứt gãy, chi phí vận chuyển toàn cầu leo thang hậu COVID-19, cùng với sự cạnh tranh khốc liệt từ Amazon, Walmart và các nhà bán lẻ nội thất trực tuyến. Trong hồ sơ phá sản, At Home thừa nhận: “Chúng tôi không còn khả năng trả nợ đúng hạn. Doanh thu giảm mạnh do người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, trong khi hàng tồn kho chịu áp lực chi phí thuế quan, lãi suất và chi phí vận hành cao”.
Một số nhà phân tích còn cho rằng chính cấu trúc vận hành cồng kềnh của At Home – phụ thuộc quá nhiều vào không gian vật lý lớn và chi phí thuê mặt bằng – khiến công ty không đủ linh hoạt để chuyển đổi sang thương mại điện tử hay mô hình hybrid (kết hợp online và offline). Năm tài chính 2023, At Home lỗ hơn 350 triệu USD. Các khoản nợ đáo hạn liên tiếp trong bối cảnh tín dụng thắt chặt đã khiến dòng tiền cạn kiệt.
Câu chuyện của At Home cho thấy một mặt trái không thể phủ nhận từ các chính sách thuế quan nhằm vào Trung Quốc. Mục tiêu ban đầu của Mỹ là bảo vệ sản xuất trong nước, nhưng đối với nhiều doanh nghiệp bán lẻ như At Home – những đơn vị sống dựa vào chuỗi cung ứng toàn cầu giá rẻ – thuế quan trở thành chiếc bẫy vô hình.
Do thiếu năng lực thay thế chuỗi cung ứng ngay lập tức, việc chuyển nguồn hàng sang Việt Nam, Ấn Độ hoặc Mexico không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Điều đó khiến các doanh nghiệp tầm trung như At Home phải gồng gánh chi phí mà không có công cụ phòng vệ. Tờ Wall Street Journal bình luận: “At Home là một ví dụ rõ ràng cho thấy chính sách thương mại không phải lúc nào cũng mang lại hiệu quả bảo hộ như kỳ vọng, đặc biệt là khi tác động đến chuỗi cung ứng đã tồn tại hàng thập kỷ”.
Trong bối cảnh chi tiêu của người tiêu dùng cho các mặt hàng không thiết yếu ngày càng yếu đi, ngành bán lẻ đồ gia dụng tại Mỹ liên tục chứng kiến nhiều vụ phá sản. The Container Store, Big Lots và Conn’s là những cái tên tiêu biểu không thể trụ vững trong nền kinh tế với nhiều biến động như hiện nay.
Các chuyên gia cho rằng, trong thế giới toàn cầu hóa, nơi hàng hóa lưu thông dựa trên lợi thế chi phí, việc thay đổi chính sách đột ngột có thể làm lung lay cả mô hình kinh doanh. Các công ty có mô hình dựa vào giá rẻ cần chuẩn bị chiến lược đa dạng chuỗi cung ứng từ sớm, thay vì quá phụ thuộc vào một quốc gia, để có thể thích nghi linh hoạt.
Theo: WSJ