Ngày 11/5/2025, tại thành phố Vladivostok, miền Đông nước Nga diễn ra sự kiện trọng đại: Nga bàn giao tàu nghiên cứu biển "Giáo sư Gagarinsky" cho Việt Nam.
Đại biểu hai nước tham dự Lễ bàn giao tàu nghiên cứu khoa học "Giáo sư Gagarinsky" ngày 11/5. Ảnh: QĐND
Nội dung này đã được nhắc đến trong Tuyên bố chung Việt Nam - Liên bang Nga năm 2024, nhân chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Việt Nam.
Lễ bàn giao tàu nghiên cứu khoa học "Giáo sư Gagarinsky" - do Nga tài trợ, chuyển giao cho Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga - diễn ra trước sự chứng kiến của Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Quốc phòng, Chủ tịch Phân ban Việt Nam, đồng Chủ tịch Ủy ban Phối hợp liên Chính phủ về Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga; và ông Konstantin Ilyich Mogilevsky, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên bang Nga, Chủ tịch Phân ban Nga, đồng Chủ tịch Ủy ban Phối hợp liên Chính phủ về Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh rằng lễ bàn giao tàu nghiên cứu khoa học "Giáo sư Gagarinsky" mang ý nghĩa quan trọng, diễn ra ngay sau chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Tổng Bí thư Tô Lâm. Sự kiện này không chỉ hiện thực hóa hợp tác mà còn thể hiện cam kết hỗ trợ hoạt động và khai thác tiềm lực của Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến mô tả tàu "Giáo sư Gagarinsky" là biểu tượng mới của sự hợp tác Việt Nam - Nga. Ảnh: QĐND
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Chính phủ Nga và Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học đã tin tưởng giao tàu "Giáo sư Gagarinsky" cho Việt Nam; đồng thời mô tả con tàu là biểu tượng mới của sự hợp tác Việt Nam - Nga và là nền tảng chung cho hợp tác khoa học hàng hải.
"Việc chuyển giao tàu sẽ tạo ra những cơ hội mới cho các nhà khoa học thực hiện nghiên cứu liên tục tại vùng nhiệt đới. Các yếu tố như thành phần nước, đa dạng sinh học, dòng hải lưu và nhiều khía cạnh khác dưới bề mặt đại dương sẽ được đưa vào nghiên cứu chuyên sâu", ông Konstantin Ilyich Mogilevsky cho biết.
Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga cũng cho biết sẽ phối hợp với phía Nga để xây dựng các đề tài khoa học liên ngành, nhằm nghiên cứu các vùng biển Việt Nam và khai thác tàu một cách hiệu quả nhất. Với tàu nghiên cứu "Giáo sư Gagarinsky", Việt Nam sẽ tăng cường đáng kể khả năng khảo sát biển xa bờ, mở rộng phạm vi nghiên cứu và khám phá các vùng biển sâu.
Hình ảnh tàu nghiên cứu khoa học "Giáo sư Gagarinsky" của Nga. Ảnh: Nikita Prokhorov/Fleetphoto
Tàu "Giáo sư Gagarinsky" được giao nhiệm vụ khảo sát biển, với khả năng hoạt động tại các vùng nước sâu và xa bờ. Sự ra đời của con tàu này đánh dấu một bước tiến mới, tạo điều kiện cho các nhà khoa học hai nước khám phá những khu vực chưa từng được nghiên cứu trước đây. Qua đó, họ sẽ mở rộng hiểu biết về hệ sinh thái, đa dạng sinh học và tài nguyên biển, đồng thời đề xuất các giải pháp bảo tồn, phục hồi và khai thác hợp lý.
Vào ngày 12/5, tàu "Giáo sư Gagarinsky" khởi hành từ cảng Vladivostok và dự kiến cập cảng Hải Phòng vào ngày 25/5.
Tàu "Giáo sư Gagarinsky - Professor Gagarinsky" được đặt theo tên của Anh hùng Liên Xô Yuri Gagarin (1934 – 1968), phi hành gia đầu tiên trong lịch sử nhân loại bay vào vũ trụ ngày 12/4/1961 trên tàu vũ trụ Vostok 1.
Tàu "Giáo sư Gagarinsky" được đóng vào năm 1987 tại Khabarovsk, một thành phố trên sông Amur ở phía đông nam nước Nga. Chiều dài của tàu là 55,76 m, chiều rộng là 9,49 m, lượng giãn nước 1.157 tấn, DWT 329 tấn.