Dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có tổng chiều dài gần 419 km, đi qua 9 tỉnh, thành phố, dự kiến khởi công vào tháng 12/2025 với tổng mức đầu tư khoảng 8,3 tỷ USD. Đây là tuyến đường sắt khổ rộng, tốc độ 160 km/h, có thể dễ dàng kết nối với đường sắt Vân Nam (Trung Quốc).
Khi hoàn thành, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ giúp thúc đẩy kinh tế do vận chuyển hàng hóa nhanh chóng và hiệu quả hơn, giảm chi phí sản xuất và kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ dọc tuyến. Hơn thế nữa, nó còn giúp kết nối vùng miền, tăng cường hợp tác quốc tế và phát triển du lịch.
Trên tuyến sẽ bố trí 31 ga, trong đó có 3 ga đặc biệt lớn là ga Lào Cai (60 ha), Yên Thường (Hà Nội, 57 ha) và ga Nam Hải Phòng (51 ha). 3 ga này nằm ở vị trí quan trọng, ở điểm đầu, điểm gần cuối và trung tâm của tuyến đường.
Tại Hà Nội, sau khi qua các ga Bắc Hồng, Đông Anh, tuyến sẽ chạy song song bên trái cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên đến ga Yên Thường.
Ga Yên Thường thuộc xã Yên Thường, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội và phường Châu Khê, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Nhà ga này được thiết kế gồm 19 đường khổ 1435mm và 3 đường khổ 1000mm, nhiều thứ 2 trên toàn tuyến, chỉ sau ga Nam Hải Phòng.
Đây là ga hỗn hợp có nhiệm vụ đón gửi tàu khách, tàu hàng, sửa chữa đầu máy; chỉnh bị, sửa chữa toa xe.
Hiện nay, khu vực quy hoạch xây dựng Ga Yên Thường hiện nay chủ yếu là đồng ruộng, đất trồng lúa, đất vườn, ao hồ, cùng với một số nhà dân xen kẽ.
Một phần ga Yên Thường giáp cụm công nghiệp Châu Khê, tại đây sẽ quy hoạch đường số bộ vào cổng số 1 và số 2 của ga dựa trên đường bê tông hiện hữu. Cổng số 1 cạnh cụm công nghiệp Châu Khê, cổng số 2 hướng về đình làng thôn Đình Vỹ.
Một phần thôn Đình Vỹ nằm trong khu vực quy hoạch ga, phải giải phóng mặt bằng.
Là dự án quan trọng, có vị trí chiến lược, quy mô lớn và chức năng đa dạng, ga Yên Thường đóng vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải của Hà Nội và khu vực phía Bắc. Ga Yên Thường cùng ga Yên Viên sẽ là ga đầu mối lập tàu hàng phía Bắc, giảm tải cho ga Gia Lâm đã cũ, chật hẹp và không còn phù hợp.
Ga Yên Thường kết nối với ga Yên Viên, đây cũng chính là điểm đầu của tuyến đường sắt đô thị số 1 (Ngọc Hồi – Yên Viên – Như Quỳnh) giúp đảm bảo mục tiêu giảm ùn tắc giao thông đô thị và giảm ô nhiễm môi trường khu trung tâm thành phố.
Hệ thống vận tải đường sắt cùng với các tuyến giao thông đường bộ được quy hoạch đồng bộ có tính kết nối cao như Vành đai 3, Vành đai 4, Quốc lộ 1A cũ, Quốc lộ 3, Quốc lộ 5… là động lực để phát triển các khu đô thị – công nghiệp – dịch vụ. Giá trị bất động sản các khu vực lân cận sẽ tăng cao, như Vinhomes Cổ Loa (huyện Đông Anh) hoặc một số khu đô thị ở Gia Lâm, Đông Anh…