Tại văn bản gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ngày 26/5, ông Trần Bá Dương - Chủ tịch Tập đoàn THACO - đề xuất được đầu tư Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam bằng nguồn vốn tự có và nguồn vốn huy động hợp pháp khác.
Tổng mức đầu tư của dự án (đã bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư) là 1.713.548 tỷ đồng, tương đương khoảng 67,34 tỷ USD. THACO đề xuất đấu tư dự án với tổng vốn đầu tư khoảng 1.562.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 61,35 tỷ USD. Trong đó hạng mục giải phóng mặt bằng là một dự án độc lập do Nhà nước thực hiện và không tính vào tổng vốn đầu tư của dự án.
Theo THACO, cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp sẽ gồm vốn góp của doanh nghiệp là 20% tổng vốn đầu tư, tương đương khoảng 12,27 tỷ USD. Nguồn vốn này là vốn tự có của doanh nghiệp, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp khác thông qua phát hành cổ phần.
Phần vốn tương ứng 80% tổng vốn đầu tư (khoảng 49,08 tỷ USD) là vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, được Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ lãi vay trong vòng 30 năm.
Tập đoàn THACO muốn tham gia đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. (Ảnh minh họa)
Về thời hạn triển khai dự án, THACO đề xuất chia dự án thành hai giai đoạn:
Giai đoạn 1, hoàn thành xây dựng và đưa vào hoạt động dự án trong 5 năm, với hai phân đoạn TP.HCM - Nha Trang và Hà Nội - Hà Tĩnh. Đây là hai đoạn có nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa lớn.
Giai đoạn 2, hoàn thành toàn bộ dự án trong 2 năm tiếp theo, với phân đoạn còn lại là Hà Tĩnh - Nha Trang, do địa hình đèo dốc, phức tạp cần thêm thời gian nghiên cứu và tìm giải pháp hiệu quả nhất.
"Việc để xuất tổng thời gian hoàn thành dự án trong 7 năm và có phân chia các giai đoạn của toàn tuyến nhằm có thời gian để các đối tác trong nước nghiên cứu học hỏi, hợp tác và nhận chuyển giao công nghệ tham gia xây dựng, sản xuất, lắp đặt và vận hành một cách an toàn và đạt hiệu quả cao" , THACO nêu quan điểm.
Trong đề xuất, THACO cũng cho biết sẽ áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray, điện khí hóa; bảo đảm tính hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế trên nguyên tắc cùng với các doanh nghiệp trong nước hợp tác để nhận chuyển giao công nghệ một cách hợp lý từ các đối tác có kinh nghiệm hàng đầu thế giới tại châu Âu (Đức, Pháp…); châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc,…).
Đồng thời, tổ chức đào tạo nhân sự tiến đến làm chủ công nghệ trong xây dựng hạ tầng; sản xuất đầu máy, toa xe; hệ thống tín hiệu, điều khiển; quản lý, vận hành hệ thống đường sắt tốc độ cao nhằm chủ động hình thành ngành công nghiệp đường sắt và thông qua dự án này phát triển các ngành công nghiệp nền tảng cho đất nước như: công nghiệp nặng (luyện kim, cơ khí); công nghiệp số,...
"Trong đó, THACO ưu tiên phối hợp và liên danh, hợp tác với các doanh nghiệp, tập đoàn trong nước đối với các hạng mục, phần việc mà trong nước có thể đáp ứng được" , văn bản nêu.
Về phương án kinh doanh, THACO đề xuất thời gian hoạt động dự án là 70 năm, trong đó, nhà đầu tư sẽ đề xuất giá vé để cơ quan Nhà nước phê duyệt trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho dự án theo quy định.
Đồng thời, doanh nghiệp kiến nghị được hưởng các chính sách ưu đãi theo Nghị quyết 172/2024/QH15 và Luật Đường sắt 2017. Cụ thể, Nhà nước tách riêng công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư; Ưu tiên giao quỹ đất để phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development); Miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị chưa sản xuất trong nước; Hưởng các cơ chế ưu đãi đặc thù, đặc biệt, và các ưu đãi đầu tư ở mức cao nhất theo quy định pháp luật hiện hành.
THACO khẳng định sẽ làm chủ toàn bộ chuỗi giá trị dự án, từ đầu tư, xây dựng đến vận hành và khai thác. Tập đoàn cam kết hợp tác với các doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực luyện kim, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp số… nhằm hình thành ngành công nghiệp đường sắt hiện đại.
Các thành viên của THACO như THACO INDUSTRIES sẽ đảm nhiệm nghiên cứu, sản xuất đầu máy, toa xe, linh kiện; THADICO - Đại Quang Minh triển khai hạ tầng, quản lý vận hành; THISO phát triển hệ thống hạ tầng xã hội: Thương mại, y tế, giáo dục quanh các ga theo mô hình TOD.