Sở Tài nguyên – Môi trường TP HCM vừa có công văn gửi Sở Tư pháp về đề xuất xử lý các vấn đề liên quan đến chuyển tiếp thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo Sở Tài nguyên – Môi trường, đất đai là lĩnh vực trọng yếu, phát sinh nhiều vấn đề khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, không tổ chức cấp huyện.
Sở Tài nguyên - Môi trường TP HCM đề xuất cần có quy định chính thức về phân công, phân cấp, ủy quyền lại đối với các nhiệm vụ mà trước đây thuộc thẩm quyền UBND cấp huyện.
Trước mắt có 10 nhóm vấn đề rà soát, điều chỉnh trong Luật Đất đai năm 2024. Cụ thể: hệ thống quy hoạch, sử dụng đất; thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất; quản lý và khai thác đất công; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai; tài chính đất đai…
Trong đó, cần điều chỉnh lại thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ hồng) nhằm đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống hành chính khi không còn cấp huyện.
Theo đó, đề xuất chuyển thẩm quyền cấp sổ hồng lần đầu về cấp xã để thuận tiện trong giải quyết thủ tục và phù hợp với phân cấp quản lý.
Sở Tài nguyên – Môi trường cho rằng Nghị quyết 190/2025 (về xử lý một số vấn đề liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước) đã định hướng nhiều nội dung quan trọng nhưng một số vấn đề phát sinh thực tế chưa được đề cập cụ thể, cần bổ sung và hướng dẫn rõ ràng hơn để tạo điều kiện triển khai đồng bộ.
Thứ nhất, cần có quy định chính thức về phân công, phân cấp, ủy quyền lại đối với các nhiệm vụ mà trước đây thuộc thẩm quyền UBND cấp huyện. Điều này rất cấp thiết đối với các nhóm thủ tục như: giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp sổ hồng, giải quyết tranh chấp...
Nếu không phân định rõ ràng sẽ dẫn đến tình trạng "khoảng trồng pháp lý" hoặc tình trạng chồng chéo, trùng lặp thẩm quyền trong giải quyết hồ sơ của người dân.
Thứ hai, liên quan đến cơ cấu tổ chức bộ máy và biên chế, cần có hướng dẫn cụ thể từ Trung ương về việc bố trí lại công chức, viên chức hiện đang công tác tại Phòng Tài nguyên - Môi trường các quận, huyện. Sở kiến nghị được giữ lại phần lớn lực lượng này để bố trí về các UBND xã, phường có nhu cầu, góp phần duy trì chất lượng chuyên môn và giảm tải cho cấp tỉnh.
Thứ ba, kiến nghị xây dựng và ban hành các văn bản pháp lý điều chỉnh mang tính hệ thống, đặc biệt là sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Lâm nghiệp... sao cho phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp.
Theo Sở Tài nguyên – Môi trường, kết quả rà soát cho thấy, toàn ngành hiện có 304 thủ tục hành chính, trong đó: cấp tỉnh thực hiện 237 thủ tục (đề xuất giữ nguyên), cấp xã thực hiện 19 thủ tục (đề xuất giữ nguyên), và cấp huyện thực hiện 48 thủ tục.
Đối với 48 thủ tục này, do không còn cấp huyện, sở đã đề xuất phương án xử lý: chuyển 4 thủ tục về cấp tỉnh, 38 thủ tục về cấp xã, và bỏ 6 thủ tục do trùng lặp với thẩm quyền cấp tỉnh.
Phương án xử lý được đề xuất căn cứ vào mức độ liên quan đến cá nhân, hộ gia đình (ưu tiên cấp xã), hoặc đòi hỏi tính chuyên môn sâu, liên thông toàn địa bàn (ưu tiên cấp tỉnh).