Tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) vừa được Bộ Tài chính công bố để lấy ý kiến. Theo đó, cơ quan này đề xuất cá nhân cư trú chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu mức thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế. Khoản thu nhập tính thuế này được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan trong kỳ tính thuế theo năm.
Trường hợp không xác định được giá mua và chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, số thuế sẽ bằng thuế suất 0,1% nhân với giá bán chứng khoán, theo từng lần.
Với chuyển nhượng vốn, cơ quan này cũng đề xuất tính thuế 20% trên thu nhập tính thuế nhưng tính theo từng lần. Trường hợp không xác định được giá mua và chi phí, người bán sẽ chịu mức thuế suất 2%.
Ngay lập tức, những thông tin này trở thành chủ đề được các nhà đầu tư thảo luận sôi nổi suốt từ chiều qua đến nay.
Một số ý kiến cho rằng đề xuất này là cần thiết. Anh Ngọc (nhà đầu tư lâu năm ở TP HCM) cho rằng nếu có lãi từ đầu tư chứng khoán, việc đóng thuế là nên làm. Đặc biệt, việc đóng thuế trên tiền lãi hằng năm, thay vì tính thuế trên 0,1% trên giá trị bán như hiện tại (bất kể lãi hay lỗ).
"Mức thuế 0,1% hiện nay không ủng hộ nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu lâu dài mà nhiều người chọn "lướt sóng" mua bán cổ phiếu ngắn hạn" – anh Ngọc nêu quan điểm.
Trong khi đó, nhiều nhà đầu tư khác cho rằng mức thuế 0,1% tính trên giá trị bán bất kể lãi lỗ là chưa hợp lý vì đầu tư lỗ vẫn phải nộp thuế.
Đề xuất đánh thuế 20% trên lãi bán chứng khoán thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư
"Ngay cả mức thuế trên tiền lãi 20% hằng năm cũng là quá cao, bởi phần lớn giao dịch trên thị trường chứng khoán ở Việt Nam là nhà đầu tư cá nhân. Các nước đánh thuế nhiều mức khác nhau, nắm giữ cổ phiếu dài hạn thuế sẽ thấp hơn bán cổ phiếu dưới 1 năm" – chị Hoàng, một nhà đầu tư ở TP HCM băn khoăn.
Đề xuất áp thuế 20% trên lãi bán chứng khoán có thực sự hợp lý cho nhà đầu tư?
Tuy nhiên, chuyên gia tài chính Phan Lê Thành Long, Tổng Giám đốc AFA Group, cho biết quy định đánh thuế trên lãi bán chứng khoán không phải mới mà đã có từ rất lâu, Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN) 2007 đã quy định điều này. Thuế suất đánh trên lãi (capital gain tax rate) 20% (lựa chọn 1) là phù hợp trên thế giới. Nhưng nếu áp mức thuế này sẽ không khuyến khích thị trường chứng khoán phát triển. Vì vậy, thời điểm đó Luật thuế TNCN 2007 cho thêm một lựa chọn 2 là chịu thuế 0,1% trên giá trị bán, bất kể bán lãi hay lỗ, gọi là thuế khoán.
"Nhà đầu tư sẽ được quyền chọn đăng ký 1 trong 2 lựa chọn trên. Và thực tế không nhà đầu tư nào chọn lựa chọn 1 là 20% trên lãi. Đến Luật thuế TNCN 2013 chỉ còn lựa chọn 2 và áp dụng đến hiện tại" - ông Long nói.
Đến nay, Bộ Tài chính dự kiến sửa quy định theo hướng cá nhân cư trú chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu mức thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế. Khoản thu nhập tính thuế này được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan trong kỳ tính thuế theo năm.
Trường hợp không xác định được giá mua và chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, số thuế sẽ bằng thuế suất 0,1% nhân với giá bán chứng khoán, theo từng lần.
Vì vậy, theo các chuyên gia, đề xuất đánh thuế trên lãi 20% với chứng khoán là không mới, và đang tiếp tục nhận được sự quan tâm của nhà đầu tư.