Khi thu nhập không theo kịp thị trường
Mỗi buổi chiều tan tầm, vợ chồng Minh và Hòa – đều 33 tuổi, công nhân tại TP.HCM – lại đi ngang qua khu chung cư gần công viên Phú Lâm (phường Phú Lâm, TP.HCM). Hòa hay đùa với chồng: "Một ngày nào đó, mình sẽ dắt con đi dạo ở đây, từ chính căn nhà của tụi mình". Mức thu nhập 30 triệu đồng mỗi tháng của cả hai không phải thấp, nhưng để đủ mua nhà – đặc biệt là với mức giá hiện tại – thì thật sự không dễ.
Sau gần 5 năm thuê nhà, đôi vợ chồng trẻ quyết định lên kế hoạch mua căn hộ đầu tiên. Tuy nhiên, khi bắt tay vào tìm hiểu, họ mới thấy hàng loạt rào cản: vốn tự có chưa đủ, lo ngại áp lực trả nợ hàng tháng, chưa kể lãi suất có thể biến động khó lường sau vài năm đầu tiên.
"Chúng tôi không ngại trả góp, nhưng sợ nhất là không kiểm soát được dòng tiền. Những năm đầu còn trẻ, còn nhiều thứ phải lo: sinh con, lập kế hoạch học tập, làm việc. Nếu mỗi tháng phải trả tiền vay quá cao thì rất căng thẳng", Minh chia sẻ.
Không riêng gì vợ chồng anh Minh, câu chuyện tương tự cũng xảy ra với Nguyễn Bảo Trân (29 tuổi), độc thân, là trưởng phòng marketing tại một công ty tài chính tại Hà Nội. Dù đã dành dụm được gần 500 triệu đồng sau 5 năm đi làm, chị vẫn phải trì hoãn kế hoạch mua nhà.
Sau nhiều năm đi thuê nhà, Trân nhận ra việc "dồn tiền trả cho chủ nhà mỗi tháng" nên chuyển thành khoản đầu tư cho chính bản thân bằng việc quyết định mua căn nhà đầu tiên. "Mình không cần một nơi quá rộng hay hoành tráng. Chỉ cần một không gian riêng, đủ yên tĩnh để sống, làm việc và thi thoảng mời bạn bè đến. Trước đây mình nghĩ phải tiết kiệm đủ mới mua, nhưng đến khi giá nhà cứ tăng đều thì biết là phải hành động sớm hơn", Trân chia sẻ.
Tuy nhiên, mức tích lũy hiện tại của Trân khó mua được nhà tại các đô thị lớn bởi giá hiện đang neo cao, các căn hộ từ 59m2 - 70m2 có giá dao động từ 2,9 – 4,5 tỷ đồng. Đây là mức giá mà người trẻ phải mất 20-25 năm thu nhập mới có thể mua được nhà. Khi tìm hiểu về các gói vay, điều Trân quan tâm không chỉ là lãi suất, mà là tính linh hoạt của khoản vay: được vay tỷ lệ cao, thời gian dài và thanh toán nhẹ trong giai đoạn đầu.
Thêm ưu đãi vay mua nhà 'thực tế hơn' cho người trẻ
Đầu tháng 2, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ngân hàng nghiên cứu gói tín dụng ưu đãi cho người trẻ từ 35 tuổi trở xuống. Ngay sau đó, một số đơn vị đã đồng loạt giới thiệu các chương trình vay được giới thiệu là "siêu rẻ" với lãi suất quanh mức 4 - 5%.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia hay người mua nhà đều nhìn nhận các gói vay này chưa thực chất, lãi suất ưu đãi chỉ áp dụng trong thời gian ngắn từ 3 tháng đến nửa năm, ngay sau đó sẽ được thả nổi.
Đến nay, sau hơn 5 tháng, nhiều ngân hàng cũng đã có những điều chỉnh chính sách theo chiều hướng có lợi hơn cho khách hàng. Mới nhất, Sacombank công bố giải pháp vay "Z Home" nhằm giảm áp lực tài chính cho người trẻ muốn sở hữu căn nhà đầu tiên. Sacombank áp dụng lãi suất ưu đãi cố định 6,5%, 7% hoặc 7,5%/năm, tương ứng 1-3 năm; thời gian vay dài tối đa đến 40 năm; miễn trả nợ gốc trong vòng 5 năm đầu; cho vay đến 10 tỷ và 85% giá trị tài sản đảm bảo.
Giá chung cư tại TP.HCM, Hà Nội đã không còn rẻ, đa phần quá sức mua của nhiều người trẻ
Nếu áp dụng vào trường hợp của Trân, căn hộ cô muốn mua có giá 2,9 tỷ đồng, rộng 59m2. Đã có sẵn một phần vốn, Trân dự tính vay thêm 2,4 tỷ đồng trong thời gian 20 năm và số tiền cần trả hàng tháng là 15 triệu đồng trong 5 năm đầu. Hiện chi phí thuê chỗ ở của Trân đã rơi vào mức 9 triệu đồng/tháng cho 1 căn studio chỉ 35m2, việc chi thêm 6 triệu đồng để ở một nơi rộng rãi hơn và là "nhà của mình" giúp Trân có thêm động lực làm việc. "Sau 5 năm, chưa chắc gì mình đã tìm được một căn với mức giá và diện tích như thế" – Trân chia sẻ.
Có thể thấy, các chính sách ưu đãi tín dụng được triển khai gần đây đã "thực tế hơn", hữu ích hơn cho người trẻ mua nhà khi thời gian kéo dài lãi suất cố định tính bằng năm, thời gian ân hạn gốc và thời gian cho vay dài giúp khách hàng giảm áp lực trả nợ hàng tháng và dễ dàng lên kế hoạch tài chính dài hạn. Đồng thời, người mua nhà chỉ cần có tối thiểu 15% giá trị bất động sản, không phải mất nhiều thời gian tích lũy ban đầu, dễ dàng tiếp cận nguồn vốn và nhanh chóng hiện thực hóa kế hoạch sở hữu nhà.