Vận hành bộ máy mới
Theo Bộ Xây dựng, trước khi sáp nhập, Bộ Xây dựng và Bộ GTVT đã chú trọng và quyết liệt rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy để tinh gọn, xóa bỏ tầng nấc trung gian, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Khi hợp nhất, Bộ Xây dựng giảm 18 tổ chức hành chính và 15 đơn vị sự nghiệp; Bộ GTVT giảm 96 tổ chức hành chính 23 đơn vị sự nghiệp và 120 tổ chức.
Ngày 25/2/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 33/2025/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Xây dựng. Theo đó, cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng đã giảm từ 42 đầu mối xuống còn 23 đầu mối, giảm 19 đơn vị, tương đương giảm 45,2%.
Ngày 1/3/2025, Bộ Xây dựng mới vận hành trên cơ sở hợp nhất giữa Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông vận tải (GTVT), phạm vi quản lý nhà nước rộng lớn, bao gồm cả lĩnh vực xây dựng, đô thị và giao thông vận tải với quy mô.
“Từ khi vận hành bộ máy mới đến nay, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành 35 quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ, không có khoảng trống pháp lý, không bỏ sót nhiệm vụ quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực. Theo đó, số lượng đầu mối bên trong của các đơn vị thuộc Bộ đã giảm 42 tổ chức hành chính, 4 đơn vị sự nghiệp và 1 doanh nghiệp trực thuộc Bộ; tăng 5 phòng thuộc Vụ và 1 phòng thuộc Văn phòng Bộ” - báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ Bộ Xây dựng, nhiệm kỳ 2020-2025 - nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh. Ảnh: Tạ Hải.
Báo cáo chính trị nói trên cũng nêu rõ, Ban cán sự đảng, Đảng ủy Bộ Xây dựng lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ bảo đảm đồng bộ, liên thông, thống nhất, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp và thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên. Lãnh đạo các cấp ủy, tổ chức Đảng tự kiểm điểm, “tự soi, tự sửa”, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến một số cấp ủy trực thuộc để cán bộ, đảng viên vi phạm bị xử lý kỷ luật; xem xét, xử lý kỷ luật các tập thể, cá nhân liên quan có vi phạm đảm bảo quy trình, quy định…
Dấu ấn loạt dự án, công trình
Thời gian qua, Bộ Xây dựng triển khai công tác lập quy hoạch, chuẩn bị, hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án, là một trong các bộ ngành đầu tiên hoàn thiện đồng bộ 5 quy hoạch ngành quốc gia là đường bộ, đường sắt, hàng không, hàng hải và đường thủy nội địa. Ngành xây dựng khởi công 93 dự án, hoàn thành 83 dự án, mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia có bước phát triển vượt bậc, tăng cường đáng kể năng lực vận tải trên một số hành lang giao thông quan trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Đơn cử như lĩnh vực đường bộ, gần 2.270 km đường cao tốc đang khai thác, tốc độ đầu tư gấp 4 lần giai đoạn trước năm 2020. Hiện trên 1.900 km đang thi công và chuẩn bị đầu tư hơn 1.400 km; mục tiêu hoàn thành trên 3.000km vào năm 2025 và 5.000 km vào năm 2030. Tuyến đường bộ ven biển đã đưa vào khai thác khoảng 1.397 km, đang thi công xây dựng khoảng 633 km và chuẩn bị đầu tư 411 km.
Bộ Xây dựng cho biết, lĩnh vực hàng không đang phát triển nhanh về quy mô và chất lượng dịch vụ, từng bước phục hồi nhanh sau đại dịch COVID-19. Đáng chú ý, nhiều công trình hạ tầng hàng không quan trọng đã và đang hoàn thành như Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhà ga hành khách T2 Nội Bài, nhà ga hành khách T3 Tân Sơn Nhất. Hoàn thành bổ sung quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, với công suất đến năm 2030 khoảng 30 triệu hành khách/năm.
Diện mạo hiện tại của Cảng HKQT Long Thành. Ảnh: Quỳnh Danh.
Dấu ấn trong lĩnh vực đường sắt là việc cải tạo, nâng cấp các điểm nghẽn kỹ thuật trên tuyến hiện hữu để nâng cao năng lực thông hành, khai thác hiệu quả, an toàn. Đặc biệt, các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã trình và được Quốc hội thông qua; tạo động lực lan tỏa mạnh mẽ cho liên kết vùng, phát triển đô thị và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Về hàng hải, đầu tư, đưa vào khai thác 320 bến cảng; tổng chiều dài cầu cảng hơn 100 km, cơ bản đáp ứng năng lực vận tải, xuất nhập khẩu hàng hóa của cả nước, luồng hàng hải được đầu tư đồng bộ với các bến cảng biển. Trong khi đó, phần lớn các tuyến đường thủy nội địa quốc gia và địa phương vẫn chủ yếu tận dụng điều kiện tự nhiên để khai thác…
Ông Trần Hồng Minh - Bộ trưởng Bộ Xây dựng - cho biết, Đại hội Đảng bộ Bộ Xây dựng lần thứ nhất mang theo kỳ vọng đổi mới và đột phá chưa từng có. Để nghị quyết đại hội không nằm trên giấy mà đi ngay vào cuộc sống, Đảng ủy phải chỉ đạo hoàn thành tốt kịch bản tăng trưởng của ngành, mục tiêu cuối cùng phải là hiệu quả kinh tế, là sự hài lòng của doanh nghiệp, người dân.
“Ngành xây dựng phải đóng góp khoảng trên 18% giá trị GDP cả nước trong năm 2025 và trên 20% cho những năm tiếp theo. Ngoài ra, theo ước tính, ngành xây dựng có thể đóng góp gián tiếp khoảng 4-5% GDP thông qua hiệu ứng lan tỏa tới các ngành khác như sản xuất máy móc, tiêu dùng dân cư...” - Bộ trưởng Xây dựng thông tin.