Bảy tháng sau thảm họa cháy rừng thiêu rụi hàng nghìn công trình ven biển Malibu và Pacific Palisades, cảnh tượng nơi đây vẫn còn ám khói: những khung bê tông đổ nát, cột điện cháy sém, nền đất loang lổ tro than.
Thế nhưng, nghịch lý là những mảnh đất trống ấy – từng chứng kiến ngọn lửa nuốt chửng mọi thứ – giờ vẫn được rao bán với giá từ 2,7 đến 3,5 triệu USD (hơn 91 tỷ đồng).
Đằng sau những con số tưởng chừng phi lý là một câu chuyện phức tạp về giá trị bất động sản, tâm lý con người và cuộc khủng hoảng khí hậu đang thử thách cả hệ thống kinh tế Mỹ.
Đống tro tàn triệu USD
Tờ Business Insider (BI) cho hay một lô đất 6.200 foot vuông trên bờ biển Las Flores ở Malibu, nay chỉ còn trơ nền gạch, được chào bán 2,75 triệu USD. Cách đó vài dặm, một lô khác từng có nhà gỗ ven biển bị cháy rụi, nay được niêm yết 3,55 triệu USD – dù trước cháy đã từng bán 4,85 triệu.
"Trước khi lửa quét qua, không thể tìm thấy bất kỳ lô đất ven biển Malibu nào với giá dưới 3 triệu," Josh Flagg, môi giới bất động sản ở Los Angeles, nói với Business Insider. "Người mua thông minh đang nắm cơ hội vì họ biết nhu cầu sẽ bật lại."
Ở Malibu, giá trị không nằm ở căn nhà – vốn có thể xây lại – mà ở vị trí: dải cát hẹp giữa Thái Bình Dương và núi Santa Monica, nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ, bờ biển đẳng cấp thế giới và sự riêng tư tuyệt đối, nơi lối sống "xa xỉ" thu hút từ CEO đến nghệ sĩ, biến nơi đây thành mảnh đất vàng cho giới thượng lưu.
Tami Pardee, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Pardee Properties tại Los Angeles, cho biết mức giá điên rồ cho những đống tro tàn này là xứng đáng đối với một số chủ nhà.
"Một bên là bờ biển đẳng cấp thế giới, bên kia là dãy núi Santa Monica, lý tưởng cho lướt sóng, cưỡi ngựa, đi bộ đường dài, bãi biển riêng tư và những cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp", ông Pardee nói.
"Malibu là nơi giao thoa giữa vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ và sự riêng tư tinh tế. Nơi đây thu hút tất cả mọi người, từ giới sáng tạo đến các CEO, nhưng vẫn mang lại cảm giác như một thị trấn nhỏ", Pardee chia sẻ với Business Insider. "Sự kết hợp giữa sự sang trọng giản dị và sự kết nối tạo nên sự khác biệt cho Malibu."
Vấn đề là thiên đường này ngày càng mong manh. Đợt cháy vừa qua đã thiêu rụi gần 24.000 mẫu đất, phá hủy 6.800 công trình và buộc hơn 200.000 người sơ tán. Các nhà khoa học cảnh báo biến đổi khí hậu, hạn hán và gió Santa Ana khô nóng khiến nguy cơ cháy rừng ở California trở thành "bình thường mới".
Điều đáng lo hơn là hệ thống bảo hiểm đang gãy. Một báo cáo của Deep Sky Research cho thấy từ năm 2019, khoảng 1/5 ngôi nhà ở vùng rủi ro cháy cao của California mất bảo hiểm, phí ở khu vực dễ cháy tăng 42%. Nhiều công ty bảo hiểm lớn đã ngừng cấp đơn mới hoặc rút khỏi bang.
Với thị trường bất động sản, đây là "quả bom hẹn giờ": không bảo hiểm đồng nghĩa ngân hàng từ chối thế chấp, dòng tiền tắc nghẽn, giá trị đất có thể lao dốc.
"Các công ty bảo hiểm có dữ liệu và mô hình tốt nhất. Nếu họ rút lui, nghĩa là rủi ro đã vượt ngưỡng kiểm soát," Max Dugan-Knight, nhà khoa học dữ liệu khí hậu, nhận định.
Thế nhưng vì sao người mua vẫn lao vào?
Câu trả lời có thể tóm gọn trong một từ: khan hiếm. Quy định xây dựng nghiêm ngặt, quỹ đất ven biển giới hạn và nhu cầu "sống giữa đại dương" khiến Malibu trở thành biểu tượng mà ngay cả lửa cũng không xóa được.
"Ở đây, mọi thứ xoay quanh mảnh đất. Nhà có thể cháy, nhưng biển và núi thì không," Tami Pardee, CEO Pardee Properties, nói. Bà gọi Malibu là sự kết hợp hiếm giữa "vẻ đẹp hoang sơ và sự riêng tư tinh tế" – thứ khiến cả những mảnh đất tro tàn vẫn giữ giá triệu đô.
Thực tế, hơn 800 chủ nhà ở Malibu và Pacific Palisades đã nộp đơn xin giấy phép xây lại chỉ vài tháng sau thảm họa. Với họ, đám cháy không phải hồi kết, mà chỉ là một nhịp điệu khác trong "vũ điệu" sống chung với thiên nhiên khắc nghiệt.
Tờ BI cho hay sự kiện Malibu đặt ra một nghịch lý: Liệu thị trường có thể tiếp tục định giá những vùng đất dễ cháy cao như tài sản triệu đô trong khi bảo hiểm rút lui và nguy cơ thiên tai tăng dần? Khi khả năng vay vốn bị siết, nhu cầu của tầng lớp giàu "mua để giữ" liệu có đủ sức giữ giá?
Câu trả lời chưa có, nhưng cảnh tượng những nền đất cháy rụi vẫn gắn mác triệu đô ở Malibu cho thấy một điều: với nhiều người Mỹ, giấc mơ sở hữu biển mạnh hơn nỗi sợ cháy rừng – ít nhất là cho đến khi thị trường và khí hậu quyết định điều ngược lại.
*Nguồn: BI, Fortune