Trong bối cảnh thị trường bất động sản nhiều biến động, không ít nhà đầu tư hoặc người mua để ở bị hấp dẫn bởi những mảnh đất nền rao bán giá thấp hơn mặt bằng chung. Tuy nhiên, có những loại đất, dù rẻ đến mấy, vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro khiến người mua "tiền mất tật mang". Việc tỉnh táo nhận diện những "bẫy giá rẻ" này là điều bắt buộc trước khi xuống tiền.
Đất không có sổ đỏ hoặc pháp lý mập mờ
Đây là dạng rủi ro phổ biến nhất. Nhiều trường hợp đất chỉ có giấy viết tay, đất nông nghiệp chưa được chuyển đổi mục đích, hoặc đất đang trong quá trình tranh chấp. Người bán thường "mồi chài" bằng mức giá hấp dẫn hơn thị trường 30–50%. Thực tế, nếu không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), người mua gần như không thể sang tên, không được ngân hàng hỗ trợ vay vốn và có nguy cơ mất trắng nếu xảy ra tranh chấp.
Đất dính quy hoạch hoặc nằm trong diện giải tỏa
Không ít người mua đất với tâm lý "nghe nói sắp lên dự án", "nghe tin chuẩn bị có đường mở qua"… Tuy nhiên, đất thuộc diện quy hoạch thường bị hạn chế xây dựng, chuyển nhượng hoặc có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào. Giá rẻ chính là để "đẩy hàng". Nếu không tra cứu kỹ thông tin quy hoạch tại phòng tài nguyên – môi trường địa phương, rủi ro người mua gánh phải là rất lớn.
Đất dự án "ma", phân lô trái phép
Tại nhiều địa phương từng rộ lên tình trạng "cò đất" vẽ dự án, dựng cột bê tông, kẻ vạch chia lô rồi rao bán rầm rộ. Những khu đất này thực tế là đất nông nghiệp, đất rừng hoặc chưa được cơ quan chức năng phê duyệt quy hoạch. Người mua nhẹ dạ, bị cuốn theo viễn cảnh "khu đô thị trong mơ" có thể phải gánh hậu quả: không xây được nhà, không có sổ đỏ, thậm chí dự án bị cưỡng chế.
Đất trong ngõ hẹp, không có lối đi hợp pháp
Đây là kiểu đất thường rẻ hơn so với khu vực xung quanh, nhưng lại gây nhiều phiền toái về sau. Nếu chỉ có "đường đi chung bằng miệng" hoặc lối đi tranh chấp, người mua sẽ gặp khó khăn khi xây dựng, xin giấy phép, hoặc bán lại. Trong khi đó, giá trị gia tăng của loại đất này cũng hạn chế vì không đáp ứng được nhu cầu ở thực.
Đất gần khu vực ô nhiễm, nghĩa trang, trạm điện
Một số lô đất có vị trí kém thuận lợi như cạnh bãi rác, nghĩa trang, trạm điện cao thế hay khu vực dễ ngập úng. Giá thường rẻ hơn hẳn, nhưng chất lượng sống không đảm bảo. Về lâu dài, thanh khoản kém, gần như không có người mua lại, khiến người sở hữu khó thoát hàng khi cần.
Đất giá rẻ bất thường so với khu vực
Nếu giá một mảnh đất thấp hơn 20–30% so với mặt bằng chung mà không rõ lý do, đó là tín hiệu cảnh báo. Rất có thể mảnh đất đang vướng tranh chấp, bị cầm cố ngân hàng, hoặc tiềm ẩn rủi ro pháp lý nào đó mà người bán cố tình che giấu. "Mua rẻ để lời nhanh" trong trường hợp này có thể biến thành "gánh nợ suốt đời".
Trong bất động sản, câu "tiền nào của nấy" chưa bao giờ sai. Những mảnh đất nền giá rẻ thường đi kèm rủi ro cao. Người mua cần tỉnh táo kiểm tra pháp lý, quy hoạch, vị trí thực tế và cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng trước khi đặt bút ký hợp đồng. Một quyết định vội vàng có thể khiến số tiền tích cóp cả đời "bốc hơi" chỉ trong chốc lát.