Trung Quốc vừa khánh thành tòa nhà không phát thải carbon thế hệ mới đầu tiên trên thế giới tại tỉnh Sơn Đông. Cao 117 mét với 23 tầng, công trình này không chỉ là một khối kiến trúc hiện đại mà còn là minh chứng sống cho cách một siêu cường có thể biến khái niệm trung hòa carbon thành hiện thực hữu hình.
Điểm nổi bật nhất của tòa nhà chính là lớp “da” bằng kính quang điện bao phủ ba mặt Đông – Nam – Tây. Không còn phụ thuộc vào các tấm pin đặt trên mái, cả bề mặt công trình đã biến thành một nhà máy điện thẳng đứng, cung cấp gần 1/4 nhu cầu năng lượng hàng ngày và giảm khoảng 500 tấn CO₂ mỗi năm.
Bên trong, hơn 24.000 cảm biến siêu nhỏ thay thế hệ thống công tắc truyền thống, điều phối chiếu sáng, điều hòa và thang máy theo thời gian thực. Kết quả: chi phí xây dựng giảm tới 30%, mức tiêu thụ năng lượng cũng cắt giảm thêm 30%.
Một chi tiết khác khiến công trình trở thành “biểu tượng của tương lai” là hệ thống lưu trữ điện bằng 14 bộ pin xe điện đã qua sử dụng – vừa giải quyết vấn đề tái chế, vừa tận dụng điện dư từ lưới vào giờ thấp điểm để dùng vào giờ cao điểm. Đi kèm là bãi đỗ xe tự động theo chiều dọc đầu tiên trên thế giới, tích hợp công nghệ vehicle-to-grid (V2G) cho phép hàng trăm xe điện khi đỗ có thể “trả ngược” điện năng về tòa nhà, biến bãi đỗ thành một nguồn năng lượng sống động.
Khánh thành tòa tháp này, Trung Quốc gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: họ không chỉ nói về “trung hòa carbon vào năm 2060”, mà đang hành động để từng mục tiêu được cụ thể hóa. Trước đó, quốc gia này đã xây dựng công viên công nghiệp không phát thải tại Nội Mông, thúc đẩy loạt đô thị sinh thái, và đặc biệt, trong nửa đầu năm 2025, tới 91,5% công suất điện mới lắp đặt đến từ năng lượng tái tạo – con số khiến nhiều nền kinh tế phát triển phải dè chừng.
Tham vọng này, dĩ nhiên, không chỉ gói gọn trong phạm vi một công trình. Với vị thế nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và cũng là nước phát thải CO₂ lớn, Trung Quốc hiểu rằng mọi bước đi của họ đều tạo hiệu ứng lan tỏa. Bằng việc liên tục thử nghiệm các mô hình tiên phong, Bắc Kinh vừa giải quyết áp lực môi trường trong nước, vừa tạo ra những công nghệ xanh có thể giảm giá thành và thúc đẩy phổ biến trên toàn cầu.
Liên minh châu Âu từng dẫn đầu các sáng kiến kiến trúc bền vững, nhưng tốc độ thực thi và quy mô chưa thể so sánh với những dự án được triển khai tại Trung Quốc. Một số nhà quan sát lo ngại rằng nếu Bắc Kinh tiếp tục đi trước trong việc hạ giá công nghệ vật liệu xanh và hệ thống năng lượng tái tạo, các doanh nghiệp phương Tây sẽ phải nhập khẩu công nghệ thay vì giữ vai trò tiên phong. Tờ Financial Times từng nhận định, “Trung Quốc đang biến tham vọng trung hòa carbon thành một cuộc đua công nghệ, nơi mà giá trị không chỉ nằm ở khí hậu, mà còn ở vị thế kinh tế và địa chính trị.”
Giới quan sát quốc tế cho rằng, nếu duy trì tốc độ này, Trung Quốc có thể định hình lại trật tự năng lượng thế giới. Mô hình kiến trúc tòa nhà có thể sớm trở thành chuẩn mực toàn cầu – nơi những tòa nhà không chỉ để ở và làm việc, mà còn là những “cỗ máy xanh” âm thầm hút bớt gánh nặng khí thải cho hành tinh.
“Nếu một tòa nhà zero carbon có thể trở thành tiêu chuẩn tại các thành phố Trung Quốc, thì không lý gì nó không thể trở thành chuẩn mực quốc tế trong 10 năm tới,” một chuyên gia của Viện Nghiên cứu Tài nguyên Thế giới (WRI) bình luận.
Theo: CGTN