Bà Merkel cáo buộc bốn nước Đông Âu
Theo Politico ngày 6/10, trong một cuộc phỏng vấn gần đây, cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng Ba Lan cùng ba quốc gia vùng Baltic phải chịu một phần trách nhiệm cho sự bùng phát xung đột Nga-Ukraine.
“Vào tháng 6/2021, tôi cảm thấy [Tổng thống Vladimir] Putin không còn coi trọng các thỏa thuận Minsk nữa,” bà Merkel nói. “Đó là lý do tôi muốn thiết lập một khuôn khổ mới, để chúng tôi – thay mặt Liên minh châu Âu – có thể đối thoại trực tiếp với ông Putin.”
Tại cuộc họp Hội đồng châu Âu khi đó, bà Merkel cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đề xuất đàm phán trực tiếp với lãnh đạo các nước khác nhằm ứng phó việc Nga gia tăng quân lực gần biên giới Ukraine. Tuy nhiên, Ba Lan và các nước Baltic đã phản đối ý tưởng này.
Cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel. Ảnh: Reuters
“Không phải ai cũng ủng hộ thỏa thuận đó, đặc biệt là các quốc gia vùng Baltic, và cả Ba Lan cũng phản đối,” bà Merkel nói, đồng thời cho biết những nước này lo ngại rằng EU sẽ không thể xây dựng một chính sách chung về Nga.
“Dù sao thì chuyện đó cũng không thành, tôi rời nhiệm sở, và sau đó [xung đột Ukraine] bắt đầu,” bà tiếp lời.
Ngoài ra, trong cuộc phỏng vấn, bà Merkel còn ám chỉ đại dịch COVID-19 là một trong những nguyên nhân khiến ông Putin quyết định phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine.
Theo bà, việc phong tỏa trong dịch bệnh đồng nghĩa với việc các cuộc gặp gỡ trực tiếp thường xuyên giữa lãnh đạo EU và Tổng thống Nga không thể diễn ra. “Nếu không thể gặp mặt, không thể thảo luận trực tiếp những bất đồng, thì cũng không thể tìm ra một thỏa hiệp mới,” bà nhấn mạnh.
Các nước phản ứng
Theo Politico, cựu Thủ tướng Latvia Krišjānis Kariņš đã bác bỏ quan điểm của bà Merkel, cho rằng nhiều nước khi đó “không thực sự hiểu Nga, trong đó có cả Đức và chính bà Merkel.”
“Tôi hiểu rõ lập luận của bà Merkel, nhưng tôi rất sốc khi bà ấy vẫn giữ vững quan điểm đó sau tất cả những gì đã xảy ra ở Ukraine,” ông Kariņš nói.
Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Margus Tsahkna cũng khẳng định Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về cuộc chiến với Ukraine.
Phát biểu của bà Merkel đồng thời gây phản ứng gay gắt tại Ba Lan.
Cựu Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki chỉ trích trên mạng xã hội X: “Qua cuộc phỏng vấn này, bà Merkel đã chứng minh bà là một trong những chính trị gia Đức có ảnh hưởng tiêu cực nhất đối với châu Âu trong thế kỷ qua.”
Trong khi đó, cựu đại sứ Ba Lan tại Nga, nay là Bộ trưởng Chính sách khu vực trong chương trình “Ba Lan 2050”, bà Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, nhận định những phát biểu của bà Merkel đang được sử dụng theo hướng có lợi cho Nga.
Theo The kyiv Independent, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại, Quốc hội Litva Remigijus Motuzas cũng chỉ trích phát biểu của bà Merkel, cho rằng chúng phản ánh chính sách lâu nay của Đức là "xoa dịu" Tổng thống Nga.
"Chúng tôi hoàn toàn không coi đây là lập trường của Đức ", ông nói. "Bà Merkel đại diện cho truyền thống lâu đời trong việc xoa dịu [Tổng thống] Putin".