Tại Hội thảo "Thị trường Bất động sản Việt Nam: Nhận diện những vấn đề bất cập và giải pháp", TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết Bộ Xây dựng đang triển khai Đề án Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia trên nền tảng hạ tầng dữ liệu số đồng bộ.
Theo TS Nguyễn Văn Đính, từ trước tới nay, các hoạt động giao dịch bất động sản tại Việt Nam bị "xé lẻ" và phân mảnh qua nhiều cơ quan: thuế, tài nguyên môi trường, quy hoạch, công chứng, tín dụng… Dữ liệu bị tách biệt, không đồng bộ và người dân phải đi lại nhiều nơi để hoàn tất một giao dịch.
Đề án mới hướng đến việc xây dựng một trung tâm dữ liệu quốc gia về bất động sản sẽ là nơi tập hợp, xác thực và xử lý toàn bộ thông tin liên quan đến từng tài sản nhà đất. Khi người dân có nhu cầu chuyển nhượng hay mua bán, chỉ cần truy cập vào hệ thống này. Trung tâm sẽ tự động liên hệ, xác minh thông tin với các cơ quan chức năng và trả kết quả trong thời gian ngắn, thậm chí hoàn tất giao dịch chỉ trong một ngày.
"Người dân chỉ cần đưa thông tin bất động sản vào hệ thống. Trung tâm dữ liệu quốc gia sẽ kiểm tra, xác minh và trả kết quả chính thức, khẳng định quyền được giao dịch hợp pháp. Khi đó, nhà nước chịu trách nhiệm pháp lý đối với dữ liệu đó, thay vì người dân phải chạy qua hàng loạt cơ quan khác," ông Đính nói.
TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS).
Trước lo ngại đề án này có thể "làm mất vai trò" của các cơ quan hiện hành, TS Nguyễn Văn Đính khẳng định: Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia không thay thế mà hỗ trợ các cơ quan chức năng. Các đơn vị như Thuế, Tài nguyên Môi trường, Quy hoạch, Xây dựng… vẫn giữ nguyên nhiệm vụ, nhưng thực hiện qua nền tảng số thay vì vận hành các trụ sở giao dịch riêng.
Theo ông Đính, cơ chế này sẽ giảm mạnh chi phí hành chính, cắt giảm nhân sự trung gian, và lợi ích đầu tiên thuộc về người dân khi giao dịch nhanh hơn, minh bạch hơn, chi phí thấp hơn.
"Thay vì phải qua nhiều bước, nhiều cửa, giờ chỉ cần một trung tâm duy nhất. Chi phí được tinh gọn, nhưng các cơ quan vẫn nhận được phần kinh phí tương ứng từ hệ thống dữ liệu chung. Người dân là bên được hưởng lợi rõ nhất," Chủ tịch VARS nói thêm.
TS Nguyễn Văn Đính cũng chia sẻ, Bộ Xây dựng và đoàn công tác đã khảo sát một số mô hình tương tự tại Trung Quốc. Tại đây, người dân có thể hoàn tất giao dịch, ký hợp đồng và nhận "sổ đỏ" chỉ sau khoảng 3 giờ đồng hồ, nhờ vào hệ thống dữ liệu liên thông giữa các bộ phận thuế, quy hoạch, đất đai, xây dựng.
"Việt Nam chưa từng có mô hình như vậy. Nhưng nếu hệ thống hạ tầng dữ liệu và sự phối hợp giữa các cơ quan đạt chuẩn, thì hoàn toàn có thể làm được," ông Đính nói.
Theo thông tin từ ông Đính, Tập đoàn Viettel - đơn vị có năng lực mạnh về công nghệ và hạ tầng số đã được Bộ Xây dựng lựa chọn tham gia xây dựng hệ thống dữ liệu và nền tảng hạ tầng cho Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia.
"Viettel là một đơn vị có kinh nghiệm và năng lực về hạ tầng công nghệ. Nếu triển khai đúng tiến độ và chuẩn mực, tính khả thi của đề án này là rất lớn," ông Đính nhấn mạnh.
Việc hình thành Trung tâm giao dịch bất động sản quốc gia được kỳ vọng sẽ tạo ra một hạ tầng dữ liệu mở và minh bạch, giúp Nhà nước quản lý hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ thị trường vận hành theo hướng hiện đại – minh bạch – giảm rủi ro pháp lý cho người dân và doanh nghiệp.