Ngân hàng Nhà nước mới đây đã công bố tổng hợp, giải trình ý kiến của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đối với dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 24/2012/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 232/2025/NĐ-CP về quản lý thị trường vàng.
Trong số các ý kiến, BIDV đề nghị NHNN hướng dẫn cơ chế cho phép ngân hàng thu tiền/phong tỏa tiền khách hàng khi giao dịch spot, nhưng giao vàng sau theo lịch nhập khẩu, nhằm giảm áp lực thanh khoản vàng vật chất.
Đối với kiến nghị này, NHNN trả lời: Việc thu tiền, giao nhận vàng giữa ngân hàng thương mại và khách hàng phụ thuộc vào hợp đồng mua bán với khách hàng theo quy định, không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thông tư này.
Nhiều tổ chức có kiến nghị xung quanh phương thức thanh toán khi mua, bán vàng.
Cụ thể, theo Khoản 10, Điều 4, Nghị định 232/2025/NĐ-CP quy định: "Việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
DOJI đề nghị có hướng dẫn rõ quy định "Việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên" được hiểu là giao dịch mua hoặc giao dịch bán trong ngày có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên, hay tổng giao dịch mua và giao dịch bán trong ngày có giá trị từ 20 triệu trở lên.
Trong khi đó, PNJ đề nghị làm rõ mức thanh toán 20 triệu đồng được tính cho từng lần giao dịch thanh toán hay cộng gộp tất cả các giao dịch thanh toán của khách hàng đó trong một ngày; có bao gồm việc cấp trừ công nợ giá trị mua – giá trị bán/giá trị đặt cọc/ ủy quyền thanh toán hay không.
Ngoài ra, đề nghị làm rõ phương thức thanh toán khi khách hàng thực hiện bằng thẻ tín dụng hoặc ví điện tử hoặc qua một bên trung gian thanh toán (sàn thương mại điện tử; ship COD – thanh toán khi nhận hàng do đơn vị giao nhận thực hiện giao hàng và thu hộ) có được xem là đáp ứng quy định "thanh toán qua tài khoản thanh toán của khách hàng và của doanh nghiệp" hay không.
PNJ cũng muốn NHNN làm rõ phương thức thanh toán bằng Voucher/ Phiếu quà tặng mệnh giá có phù hợp với quy định hay không khi khách hàng thanh toán chuyển khoản để mua các Voucher/ Phiếu quà tặng mệnh giá từ bên bán, sau đó sử dụng hoặc tặng/ gửi các Voucher/ Phiếu quà tặng mệnh giá này cho các bên thứ ba khác để quy đổi nhận sản phẩm vàng.
NHNN cho biết, quy định này nhằm đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng, nhưng không tạo thêm nghĩa vụ của khách hàng do việc xác thực thông tin đã được thực hiện khi khách hàng mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Quy định này cũng nhằm tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng. Đồng thời, quy định giá trị 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng để tránh tình trạng "lách luật" qua việc chia nhỏ các giao dịch (dưới 20 triệu đồng).
Hiện Luật TCTD 2024 quy định rõ: "Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để sử dụng dịch vụ thanh toán do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung ứng". Như vậy, các phương thức thanh toán không thông qua tài khoản thanh toán là không đúng với quy định tại Nghị định 232.