Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết ông đã đề nghị người đồng cấp Nhật Bản Katsunobu Kato chấm dứt nhập khẩu năng lượng từ Nga, phù hợp với định hướng của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
“Tôi và Bộ trưởng Kato đã thảo luận về các vấn đề quan trọng trong quan hệ kinh tế Mỹ – Nhật, cũng như trông đợi Nhật Bản ngừng nhập khẩu năng lượng Nga”, ông Bessent viết trên mạng xã hội X ngày 15/10 sau cuộc gặp tại Washington.
Cuộc gặp diễn ra bên lề hội nghị thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và các cuộc họp của Bộ trưởng Tài chính nhóm G7 và G20 trong tuần này.
Khi được hỏi về yêu cầu của phía Mỹ, ông Kato nói rằng Nhật Bản sẽ hành động dựa trên nguyên tắc phối hợp với các nước G7 để đạt hòa bình công bằng cho Ukraine.
Nhóm G7 – gồm Mỹ, Nhật Bản, Canada, Anh, Pháp, Đức và Ý – đã nhất trí trong tháng này sẽ tăng cường phối hợp trừng phạt Moscow bằng cách nhắm vào các quốc gia vẫn mua dầu Nga, qua đó ngăn chặn hành vi lách trừng phạt.
Tuy nhiên, Nhật Bản vẫn tiếp tục mua dầu Sakhalin Blend – sản phẩm phụ từ dự án khí tự nhiên hóa lỏng Sakhalin-2. Nguồn khí từ dự án này chiếm khoảng 9% lượng LNG nhập khẩu của Nhật Bản và được coi là nguồn cung thiết yếu cho an ninh năng lượng.
Sakhalin-2 sản xuất 10 triệu tấn LNG mỗi năm, trong đó khoảng 60% sản lượng được chuyển đến Nhật Bản. Con số này chiếm gần như toàn bộ lượng LNG Nhật Bản nhập khẩu từ Nga.
Cùng ngày, Tổng thống Donald Trump cho biết Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã cam kết ngừng mua dầu của Nga.
“Tôi không hài lòng khi Ấn Độ vẫn mua dầu Nga, và hôm nay ông Modi đã đảm bảo với tôi rằng họ sẽ dừng việc này”, ông Trump nói tại Nhà Trắng.
Tuyên bố của ông Trump được đưa ra sau khi Washington nâng thuế gấp đôi lên 50% đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ nhằm gây áp lực buộc New Delhi giảm phụ thuộc vào dầu Nga. Nhà lãnh đạo Mỹ đang tìm cách cô lập Moscow về kinh tế để thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình cho Ukraine.
Hiện Nga là nhà cung cấp dầu lớn nhất của Ấn Độ, với sản lượng khoảng 1,62 triệu thùng/ngày trong tháng 9, tương đương gần 1/3 lượng nhập khẩu dầu của nước này. Dù chịu sức ép từ Washington, Ấn Độ nhiều tháng qua vẫn bảo vệ quyết định mua dầu Nga, coi đó là vấn đề an ninh năng lượng quốc gia.
Dù việc chuyển sang mua dầu từ các nguồn khác có thể khiến chi phí tăng, giá dầu thế giới đang giảm có thể giúp giảm tác động. Giá dầu Brent ngày 15/10 đã xuống mức thấp nhất trong 5 tháng do lo ngại dư cung.
Nếu Ấn Độ thực sự dừng nhập khẩu, động thái này sẽ là bước ngoặt lớn trong thị trường năng lượng toàn cầu, buộc các quốc gia khác còn phụ thuộc vào dầu Nga phải xem xét lại chiến lược năng lượng.
Chính quyền ông Trump đang chuyển từ cách tiếp cận đa phương sang tận dụng quan hệ song phương để siết chặt cô lập kinh tế Nga.
Thông báo được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông Sergio Gor, người được ông Trump đề cử làm đại sứ Mỹ tại Ấn Độ, gặp Thủ tướng Modi để thảo luận về hợp tác quốc phòng, thương mại và công nghệ. Việc bổ nhiệm ông Gor – một đồng minh thân cận của ông Trump – được xem là tín hiệu tích cực cho quan hệ Mỹ – Ấn.
Tổng thống Trump nói thêm rằng việc ngừng nhập khẩu “sẽ không thể diễn ra ngay lập tức” nhưng “quá trình này sẽ sớm hoàn tất”.
Tham khảo: Reuters, SCMP