Trong bức tranh kinh tế còn nhiều mảng tối, không ai tỏ ra thống nhất về bước đi tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), kể cả các nhà đầu tư, giới phân tích hay chính các quan chức. Thị trường lao động yếu đi, lạm phát vẫn cao, dữ liệu kinh tế bị gián đoạn và một Ủy ban Chính sách Tiền tệ bị chia rẽ gay gắt khiến các quyết sách của Fed trở nên khó đoán hơn bao giờ hết.
Trong suốt tuần qua, kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất trong cuộc họp ngày 9-10 tháng 12 đã biến động dữ dội. Giữa tuần, xác suất giảm lãi suất tụt xuống chỉ còn 30% sau khi biên bản họp tháng 10 cho thấy nhiều quan chức Fed thiên về phương án giữ nguyên lãi suất. Tuy nhiên, đến cuối tuần, chỉ với một phát biểu từ Chủ tịch Fed New York, John Williams - xác suất này đã bật lên hơn 70%, theo công cụ FedWatch của CME Group.
Trong một bài phát biểu về mục tiêu lạm phát, Williams nhận định có thể còn “dư địa để điều chỉnh thêm trong ngắn hạn”. Đây là cách nói được giới đầu tư hiểu là dấu hiệu bật đèn xanh cho việc tiếp tục hạ lãi suất.
Phát biểu này có sức nặng không chỉ vì vị trí của ông trong hàng ngũ lãnh đạo Fed, mà còn bởi thời điểm nhạy cảm khi Fed sẽ bước vào giai đoạn “giữ im lặng trên truyền thông” từ ngày 29/11, trong khi tuần lễ Tạ ơn khiến lịch công bố dữ liệu và phát biểu càng thêm hạn hẹp.
Thực tế, Williams không trực tiếp nhắc đến cuộc họp tháng 12. Nhưng với các nhà đầu tư đang "khát" tín hiệu định hướng, cụm từ “ngắn hạn” đủ để kích hoạt kỳ vọng rằng Fed sẽ hành động ngay trong tháng tới.
Krishna Guha, chiến lược gia chính sách toàn cầu tại Evercore ISI, cho rằng phát biểu của ông Williams có thể được xem là “tín hiệu có sự phối hợp” từ cấp cao nhất, tức Chủ tịch Jerome Powell, vì các quan chức cấp cao thường không tung ra tín hiệu mạnh nếu không có đồng thuận nội bộ.
Lý do khiến thị trường dễ bị chao đảo như vậy đến từ tình trạng thiếu hụt dữ liệu. Việc chính phủ Mỹ đóng cửa gần đây đã khiến báo cáo lạm phát tháng 10 bị hủy, trong khi số liệu việc làm bị trì hoãn. Báo cáo việc làm tháng 9 được công bố hôm thứ Năm lại đưa ra thông điệp lẫn lộn, với số lượng việc làm tăng mạnh hơn dự kiến, nhưng tỷ lệ thất nghiệp lại vọt lên 4,4% - mức cao nhất trong 4 năm. Điều này tạo ra một mảnh ghép dữ liệu có thể bị diễn giải theo bất kỳ lập trường nào mà mỗi quan chức Fed đang theo đuổi.
Và đúng như vậy, nội bộ Fed đang chia rẽ ngày càng rõ rệt. Một phe tập trung vào nỗi lo lạm phát cố hữu vẫn chưa được kiểm soát. Lạm phát tháng 9 ghi nhận ở mức 3%, cao hơn mục tiêu 2% của Fed. Chủ tịch Fed Boston Susan Collins cảnh báo đà giảm của giá cả đã chững lại. Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee cho biết ông cảm thấy “bất an” nếu Fed tiếp tục “đi trước” bằng cách hạ lãi suất thêm khi chưa có đủ cơ sở. Chủ tịch Fed Kansas City Jeffrey Schmid đã bỏ phiếu phản đối cắt giảm tháng 10, trong khi Thống đốc Michael Barr cũng bày tỏ quan ngại về áp lực giá kéo dài.
Ở phe đối lập là nhóm quan chức cho rằng rủi ro lớn hơn nằm ở thị trường lao động đang yếu đi. Thống đốc Christopher Waller mô tả thị trường việc làm là “vẫn yếu và đang chậm lại rõ rệt.” Thống đốc Stephen Miran thậm chí còn ủng hộ việc hạ lãi suất mạnh tay hơn với 0,5 điểm phần trăm trong các cuộc họp gần đây. Thống đốc Michelle Bowman cũng cho thấy bà nghiêng về kịch bản nới lỏng thêm.
Ngay cả các tổ chức phân tích tài chính lớn cũng chia rẽ. Citi đánh giá cuộc họp tháng 12 là “rất khó đoán,” dù vẫn kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất thêm trong chu kỳ hiện tại. Morgan Stanley thì nhận định nguy cơ suy giảm thị trường việc làm đã tăng lên và dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất ba lần trong năm 2026, nhưng không còn tin rằng điều đó sẽ bắt đầu từ tháng 12.
Tham khảo Barron's